Trong buổi đọc Kinh Truyền Tin với các tín hữu và du khách hành hương trưa Chúa Nhật 12.02.2017 tại quảng trường thánh Phêrô, Đức Thánh Cha mời gọi mọi người thực hành ba điều mà Chúa Giêsu nói trong bài Tin Mừng Chúa Nhật. Đó là: chớ giết người, chớ ngoại tình, chớ thề thốt. Những điều răn ấy được thực thi với đức công chính mới mà Chúa Giêsu nói, chứ không theo kiểu công chính dựa vào hình thức như các kinh sư và người Pharisêu.
Trong bài huấn dụ trước khi đọc kinh Truyền Tin, Đức Thánh Cha nói:
Phụng vụ Lời Chúa hôm nay trình bày những trang tiếp nối Bài Giảng Trên Núi trong Tin Mừng theo thánh Mát-thêu (5:17-37). Trong đoạn này, Chúa Giêsu muốn giúp người nghe hiểu rõ luật Môsê. Những gì được nói trong giao ước cũ thì đúng, nhưng không phải là tất cả: Chúa Giêsu đến để kiện toàn luật Thiên Chúa và một chấm một phết trong Luật Chúa cũng không qua đi (x. Mt 5:18). Chúa Giêsu tỏ cho thấy mục đích nguyên thủy của Luật Thiên Chúa và Chúa Giêsu kiện toàn luật ấy bằng lời giảng dạy và ngay cả bằng cách hiến dâng chính mình trên thập giá. Do đó, Chúa Giêsu dạy cho chúng ta cách thế để hoàn tất ý muốn của Thiên Chúa, và thực thi đức công chính cao hơn sự công chính của các kinh sư và người Pharisêu (x. Mt 5:20). Đức công chính mà Chúa Giêsu nói, là đức công chính được thúc đẩy bởi tình yêu mến, bởi đức bác ái, bởi lòng thương xót, khi ấy có thể khám phá thấy bản chất của các điều răn, và tránh được nguy cơ sống kiểu hình thức. Sống hình thức là sống theo kiểu: điều này tôi có thể làm, điều kia tôi không thể, hoặc là tôi có thể làm tới mức này và không thể làm tới mức kia… Không. Không như thế được, có gì đó còn hơn thế nữa.
Một cách cụ thể, trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu xét tới ba khía cạnh, đó là ba điều răn: chớ giết người, chớ ngoại tình, chớ thề thốt.
Chớ giết người
Nói về điều răn chớ giết người, Chúa cho rằng, trong thực tế, không chỉ là không giết người, mà còn không làm những hành vi xúc phạm đến phẩm giá con người, không nói những lời xúc phạm (Mt 5:22). Tất nhiên, nói xúc phạm không phải là tội nặng như tội giết người, nhưng đó cũng là tội liên quan đến giết người, vì lời nói xúc phạm là tiền đề cho những hành vi và lời xúc phạm cũng cho thấy ác tâm. Chúa mời gọi chúng ta không lập một danh sách những gì phải tránh, nhưng là xem xét những gì gây hại hoặc có ý hướng gây hại cho tha nhân. Chúa đưa ra ví dụ. Khi xúc phạm người anh dem mình, khi giận họ, chúng ta đã giết người anh em trong tâm hồn chúng ta. Do đó, đừng làm như thế…
Chớ ngoại tình
Khía cạnh thứ hai liên quan đến luật hôn nhân, đến tội ngoại tình. Tuy nhiên, Chúa Giêsu đi vào gốc rễ của tội. Bạn có thể giết người qua những lời lăng mạ, và bạn cũng có thể phạm tội ngoại tình khi có những ý định xấu muốn sở hữu người phụ nữ không phải vợ mình. Ngoại tình, trộm cắp, tham nhũng và những tội khác, chúng được thành hình trước tiên trong trái tim tôi, và khi ý định được ưng thuận với chọn lựa sai trái, thì nó sẽ được chuyển hóa thành hành động cụ thể. Và Chúa Giêsu nói: ai nhìn một người phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi. Chúng ta hãy nghĩ một chút về những điều ấy. Những ý nghĩ xấu xa thì cũng tệ như những tội ấy.
Đừng thề thốt
Sau đó, Chúa Giêsu nói các môn đệ đừng có thề thốt, vì thề thốt là dấu hiệu của sự bất an và đánh tráo trong mối tương quan giữa bạn và người khác. Thay vì thề thốt, chúng ta được mời gọi xây dựng bầu không khí lành mạnh và đầy tin cậy lẫn nhau giữa chúng ta, trong gia đình và trong cộng đồng. Khi ấy, chúng ta sống trung thực và tin tưởng nhau. Khi ấy, chúng ta không cần dựa vào những thế cao hơn để được tin tưởng. Không tin tưởng nhau, nghi ngờ lẫn nhau, những điều này ngày càng đe dọa sự bình yên!
Lạy Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ luôn sẵn sàng lắng nghe và vui vẻ xin vâng, xin Mẹ giúp chúng con ngày càng sống gần Tin Mừng hơn, để chúng con không phải là những Kitô hữu kiểu thời trang, nhưng là những Kitô hữu đích thực! Nguyện xin ân sủng của Chúa Thánh Thần, giúp chúng con làm mọi sự với tình yêu, để chúng con có thể thực thi vẹn toàn ý Thiên Chúa muốn.
Tiếp đến, Đức Thánh Cha đọc kinh Truyền Tin và ban Phép Lành Toà Thánh cho mọi người.
(Tứ Quyết SJ, RadioVaticana 12.2012.2017)