Số phụ nữ nắm giữ các vị trí cao trong Tòa Thánh Vatican đã gia tăng đáng kể dưới thời Đức Giáo hoàng Phanxicô. Tính đến năm 2019, có 1.016 nhân viên nữ tại Giáo triều Rôma, chiếm 22% tổng số nhân viên làm việc tại đây. Đó là theo nghiên cứu được thực hiện bởi Vatican News nhân dịp Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, năm 2020.
Trong mười năm qua, cả số lượng và tỷ lệ phụ nữ làm việc tại Vatican đã tăng lên đáng kể. Năm 2010, dưới thời Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI, tổng cộng có 4.053 người làm việc trong Giáo triều thì 697 là phụ nữ, chiếm khoảng 17%. Năm 2019, Tòa Thánh và Thành quốc Vatican có chung 4.618 nhân viên, trong đó 22% là phụ nữ.
Điều đặc biệt nổi bật trong giai đoạn mười năm này là sự gia tăng số lượng phụ nữ làm việc cho Tòa Thánh, nghĩa là Giáo triều Rôma trong tất cả các cơ quan hiện có. Năm 2010, có 385 phụ nữ làm việc cho Tòa Thánh thì năm 2019 con số đó đã tăng lên 649. Điều này cho thấy sự gia tăng trong thập kỷ vừa qua từ 17,6 đến 24%.
Tại Thành quốc Vatican, sự gia tăng nhân viên nữ trong mười năm qua ít rõ ràng hơn. Tuy nhiên, đã có một ngoại lệ đáng kể: năm 2016 Đức Giáo hoàng Phanxicô đã bổ nhiệm nhà sử học nghệ thuật người Ý, Bà Barbara Jatta làm giám đốc Bảo tàng Vatican. Sự bổ nhiệm này đã gây ra một cảm giác bất ngờ trong thế giới nghệ thuật, bởi vì không một bảo tàng nào có tầm cỡ và quan trọng như thế này lại do một phụ nữ đứng đầu. Các bộ bộ sưu tập trong Bảo tàng viện giáo hoàng nằm trong số năm bảo tàng được thăm nhiều nhất trên thế giới.
Trong những năm vừa qua, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã bổ nhiệm nhiều phụ nữ hơn vào các vị trí hàng đầu tại Tòa Thánh. Cấp cao nhất mà phụ nữ trong Giáo triều đạt được cho đến nay là chức danh thứ trưởng. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã nhân đôi số phụ nữ giữ chức vụ này từ hai lên đến bốn. Gần đây nhất, vào tháng 1 năm 2020, bà Francesca Di Giovanni đã trở thành thứ trưởng trong một phân bộ của Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, một vị trí rất đặc biệt dành cho bà. Ngài cũng đã bổ nhiệm Gabriella Gambino và Linda Ghisoni, hai phụ nữ có gia đình và có con, làm thứ trưởng bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống (The Dicastery for the Laity, Family and Life) vào năm 2017. Sơ Carmen Ros Nortes làm thứ trưởng của Bộ Đời sống thánh hiến, nơi bà là người phụ nữ thứ ba được bổ nhiệm vào chức vụ này. Người tiền nhiệm trước đó là Enrica Rosanna, được Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II bổ nhiệm vào năm 2004 mà cho đến lúc đó, các thư ký luôn luôn là linh mục.
Tại Bộ Truyền thông Vatican, nơi số lượng giáo dân nhiều hơn so với các bộ phận khác của Tòa Thánh, thì có hai phụ nữ giữ các vị trí điều hành cấp cao: Natasa Govekar, người Slôvêni đứng đầu Phân vụ Thần học – Mục vụ; còn Cristiane Murray, người Brazil là phó giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa Thánh. Vào cuối năm 2019, có tổng cộng tám phụ nữ, cùng với Francesca Di Giovanni, đang nắm giữ các chức vụ quan trọng tại Tòa Thánh. Mười năm trước chỉ có ba. Điều này có nghĩa là số phụ nữ ở các vị trí hàng đầu trong Giáo triều Rôma đã tăng gấp ba lần trong mười năm.
Tổng cộng, năm trong số 22 cơ quan quan trọng nhất của Giáo triều Rôma (Phủ Quốc Vụ Khanh, Vụ kinh tế Toà Thánh, chín Bộ, ba cơ quan ngang Bộ, năm Hội đồng, ba Toà án) ngày nay đều có phụ nữ trong nhóm lãnh đạo.
Không có vị giáo hoàng đã từng bổ nhiệm một phụ nữ vào một vị trí đứng đầu. Sự thật là người đứng đầu một cơ quan Giáo triều không nhất thiết phải là một linh mục, nhưng trong một số trường hợp có thể sắp xếp một giáo dân. Và điều này đã được Đức Giáo hoàng Phanxicô thực hiện vào năm 2018 khi ngài đặt ông Paolo Ruffini làm Bộ trưởng Bộ Truyền thông Tòa thánh. Đức Phanxicô cũng đã ra tín hiệu cởi mở để có thể bổ nhiệm một phụ nữ làm Bộ trưởng Kinh tế, nhưng cuối cùng, ngài lại chọn một linh mục – Cha Juan Antonio Guerrero Alves, Dòng Tên – để nối tiếp công việc của Hồng y Georg Pell, người Úc.
Đức Phanxicô sẽ kỷ niệm năm thứ bảy triều giáo hoàng của ngài trong ít ngày tới, đã khẳng định rằng Giáo hội Công giáo cần có nhiều phụ nữ hơn trong các vị trí lãnh đạo.
Giuse Ngô Quang Trung, theo La Croix