WHĐ / CNA – Vị Thánh đầu tiên của Trung Quốc đã tử đạo vì bị siết cổ trên cây thập giá ở Vũ Hán, tâm chấn của đại dịch Covid-19 ngày nay.
Thánh Jean-Gabriel Perboyre, một linh mục truyền giáo dòng Vinh Sơn đến từ Pháp, đã bị một trong những giáo lý viên của mình phản bội vì tiền, bị trói bằng dây xích, tra tấn, treo trên cây thập giá bằng gỗ và bị siết cổ cho đến chết ở Vũ Hán năm 1840.
Tiến sĩ Anthony Clark, giáo sư lịch sử Trung Quốc, đã dành nhiều thời gian ở Vũ Hán để nghiên cứu về cuộc đời của thánh Jean-Gabriel Perboyre và Thánh Francis Regis Clet, một linh mục khác của Dòng Vinh Sơn, đã tử đạo ở Vũ Hán thế kỷ 19.
Tiến sĩ Clark nói với CNA, các vị thánh tử đạo ở Vũ Hán là những vị thích hợp để chuyển cầu cho những người bị đau khổ vì đại dịch Covid-19 ngày nay: “Hai vị thánh Perboyre và Clet đều tử đạo bằng cách bị siết cổ; các ngài chết vì không thở được. Chẳng lẽ điều này không thích hợp để các ngài chuyển cầu cho những người chết vì bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona tạo ra hay sao ? Trong cuộc tử đạo, ngoài những cực hình kể trên, thánh Perboyre còn phải chịu đánh ở lưng, phải quỳ trên các mảnh kính vỡ. Ngài chắc chắn nhận biết được những cơn đau đớn thể lý, nên sẽ là một sự an ủi sâu xa cho những người bị đau đớn do virus corona gây ra hiện nay”.
Thành phố Vũ Hán bây giờ nổi tiếng là nơi khởi phát đại dịch Covid-19, nhưng trước kia nó từng là tiền đồn cho các nhà truyền giáo đến và thành lập các bệnh viện Công giáo trong thành phố. Bên ngoài Bệnh viện Trung tâm Vũ Hán, nơi bác sĩ Lý Văn Lượng – người cảnh báo đầu tiên về virus corona – đã qua đời, là một bức tượng của nhà truyền giáo người Ý, Đức cha Eustachius Zanoli.
(ảnh của Chris Buckley, New York Times)
Tấm biển bên dưới bức tượng bán thân này được viết bằng tiếng Trung và tiếng Anh với nội dung: “Đức cha Eustachius Zanoli, đến từ Ý, là Giám mục đầu tiên của Giáo hội Công giáo Roma ở Đông Hồ Bắc. Năm 1886, ngài đã mời các soeur dòng Nữ tử Bác Ái Canossa (the Canossian Daughters of Charity) đến Vũ Hán để lo liệu dịch vụ xã hội và năm 1880 thành lập Bệnh viện Công giáo Hankou, đặt nền móng cho sự phát triển Bệnh viện số 2 của Vũ Hán (1955) và sau đó là Bệnh viện Trung Tâm Vũ Hán (1999)”.
Gần trung tâm chữa trị virus corona, có một bệnh viện khác là Bệnh viện Jinyintan Vũ Hán. Bệnh viện này có nguồn gốc từ một bệnh viện điều trị bệnh truyền nhiễm được thành lập năm 1926 bởi các nhà truyền giáo Phanxicô, với tên gọi là “Bệnh Viện Công Giáo Tưởng Niệm Linh Mục Mei Của Hankou”.
Bệnh viện được đặt tên theo tên của Linh mục Pascal Angelicus Melotto (1864-1923), một tu sĩ truyền giáo Phanxicô đến từ Ý và tử đạo ở Vũ Hán. Tên tiếng Trung của ngài là Mệnh Hán Trung (Mei Zhanchun). Ngài bị bắt cóc để đòi tiền chuộc và sau đó bị bắn vào bụng bằng một viên đạn tẩm thuốc độc vào năm 1923.
Theo trang web của Dòng Phanxicô, trước khi qua đời, ngài đã nói: “Tôi vui khi được chết cho người Trung Quốc. Tôi đã sống ở Trung Quốc vì người Trung Quốc và bây giờ tôi rất vui khi được chết vì họ”.
Bệnh Viện Công Giáo Tưởng Niệm Linh Mục Mei Của Hankou được các soeur thuộc dòng Nữ Tu Phanxicô Học Thuyết Kitô Giáo (Franciscan Sisters of Christian Doctrine) quản lý cho đến khi các nhà truyền giáo bị trục xuất khỏi Trung Quốc vào năm 1952, sau Cách mạng Cộng sản Trung Quốc.
Tiến sĩ Clark nói: “Cộng đồng Công giáo Vũ Hán đã phải chịu rất nhiều đau khổ trong thời kỳ của Chủ tịch Mao và Cách mạng Văn hóa. Trong suốt thời kỳ đó, các tín hữu đã phải che giấu những ngôi mộ của Thánh Perboyre và Thánh Clet, vì các tín hữu rất sùng kính hai vị thánh tử đạo này”.
Trong thời gian ở Vũ Hán, tôi đã viếng thăm chủng viện nơi hai bia mộ của hai vị đang được dựng lên để tôn kính. Người Công giáo Vũ Hán hết lòng sùng kính đối với Bí tích Thánh Thể và rất quý mến các tu sĩ Dòng Vinh Sơn, như Thánh Perboyre và Thánh Clet, những người đã chết cho họ, và đã đổ máu trên đất thành phố của họ.
Thánh Perboyre viết trong một lá thư trên hành trình đến Trung Quốc rằng: “Tôi không biết điều gì đang chờ đợi tôi trên con đường mở ra trước mắt: nhưng một điều không thể nghi ngờ đó là Thánh giá, vì Thánh giá như là lương thực hằng ngày dành cho nhà truyền giáo. Ngoài Thánh giá, tôi có thể hy vọng điều gì tốt hơn, để loan truyền một Thiên Chúa chịu đóng đinh ?”.
Thi hài Thánh Perboyre đã được chuyển đến Nhà Mẹ Dòng Vinh Sơn ở Paris. Ngày nay, ngôi mộ của ngài được đặt trong một nhà nguyện phụ của nhà thờ đặt thi hài của Thánh Vincent de Paul. Thánh Perboyre được phong chân phước vào năm 1889 do Đức Giáo hoàng Leo XIII.
Tiến sĩ Clark cho biết: “Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu đã dành một sự tôn kính đặc biệt đối với Thánh Perboyre và giữ một tấm hình về ngài trong cuốn kinh nguyện cá nhân của mình”.
Tại lễ phong Thánh cho Chân phước Perboyre vào năm 1996, Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã nói: “Dọc các con đường nơi Thánh Perboyre được sai đi, thánh nhân đã tìm thấy Thánh giá Chúa Kitô. Qua việc noi gương theo Chúa hằng ngày, với sự khiêm nhường và dịu dàng, thánh nhân trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa… Sau khi bị tra tấn và kết án, thánh nhân đã tái hiện cách phi thường cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu qua việc bằng lòng chịu chết và chết trên thập giá”.
Thánh Gioan Phaolô II đã phong Thánh cho Chân phước Francis Regis Clet vào tháng 10 năm 2000, cùng với 33 nhà truyền giáo khác và 87 người Công giáo Trung Quốc tử đạo dưới triều đại nhà Thanh (1644-1911).
Courtney Mares
Văn Việt chuyển ngữ từ CNA