Con chuyển tới cha câu hỏi của một giáo lý viên:
• Ý nghĩa của hình con cá trong Kinh Thánh?
• Vào thời bắt đạo, hình con cá được người Kitô hữu sử dụng như là một ký hiệu để liên lạc với nhau, nhưng ý nghĩa của nó là gì?
Con cám ơn cha.
Anh LVH thân mến,
Xin trả lời câu hỏi thú vị anh chuyển tới.“Con cá” trong tiếng Hy-lạp là ιχϑυϛ (xin chuyển tự và tách rời từng con chữ: i-ch-th-y-s), nhắc chúng ta nhớ đến câu chuyện “Năm chiếc bánh và hai con cá” (x. Ga 6,9), tức là gợi nhớ đến Bí tích Thánh Thể.
Thế nhưng mỗi con chữ còn là từ viết tắt những danh từ sau:
I = Iêsous, “Đức Giêsu”
Ch = Christos, “Đấng Kitô”
Th = Theou, “của Thiên Chúa”
U = [h]Uios, “Con”
S = Sôtêr, “Đấng Cứu Thế”.
Như thế, ichthys là một từ tổng hợp các danh hiệu của Ngôi Hai Thiên Chúa: “Đức Giêsu Kitô Con [của] Thiên Chúa Đấng Cứu Thế”. Và ta diễn ra thế nào cũng được:
– Đức Giêsu Kitô Con [của ]Thiên Chúa là Đấng Cứu Thế;
hay là:
– Đức Giêsu là Đấng Kitô, là Con [của] Thiên Chúa và là Đấng Cứu Thế;
hay là:
– Đấng Cứu Thế là Đức Giêsu Kitô, Con [của] Thiên Chúa ; …
Khi các Kitô hữu khắc hình con cá lên vách tường các hang toại đạo là để vừa tuyên xưng niềm tin vào Đức Giêsu Kitô cũng như Bí tích Thánh Thể.
Dưới thời hoàng đế Rôma là Nêrôn bách hại, khi những con người vô danh đưa ngón tay vẽ ngoáy một hình con cá, là họ dùng mật hiệu để tự giới thiệu họ là Kitô hữu với các yếu tố đức tin ấy (x. tác phẩm Quo Vadis của văn hào Henryk Sienkiewicz, người Ba Lan). Nếu bên kia là người đồng đạo, họ sẽ được đáp lại bằng một ký hiệu tương tự. Còn nếu không gặp phản ứng gì, họ biết người kia không phải là người đồng đạo, mà không sợ bị phát hiện là Kitô hữu.