Trên đường tìm Thiên Chúa, thánh I-nhã, Đấng sáng lập Dòng Tên, đã đi qua những chặng đường: Loyola – Montseratte – Marêsa – Giêrusalem – Barcelona – Paris – La Storta -Rôma và Quê Trời. Để làm tuần cửu nhật mừng kính thánh nhân, chúng ta cùng theo chân Ngài đi tìm Thiên Chúa.
………………………..
Lần giở những trang nhật ký, cùng đi lại chuyến Hành Hương Con Tim của I-nhã, vị thánh tổ phụ Dòng Tên…
Barcelona, ngày … tháng … năm 1524
Chuyến tàu cập bến bình an. Đã có vài hành khách trên tàu thích thú lắng nghe những chia sẻ về Thiên Chúa. Câu hỏi nổi lên: Làm thế nào để giúp tha nhân gặp Chúa? Ý tưởng lạ lùng: Cần đi học. Hai năm văn phạm Latinh, học thuộc lòng, 30 tuổi đời, không hề dễ! Nhưng lòng đã hứa với thầy giáo sẽ không bao giờ bỏ học bao lâu còn tìm được bánh mì và nước lã. Quyết tâm ghê gớm! Học tập nghiêm chỉnh và kiên trì với ý hướng giúp tha nhân gặp Chúa, chắc hẳn điều này đẹp ý Người.
Kể cũng lạ, chuyến hành hương của con tim lại khởi hành từ sân ga học vấn.
Alcala, ngày … tháng … năm 1526
Đến Alcala vào một chiều không nắng. Tương lai được dự báo với một màu trắng xám ảm đạm. Tiếp tục vật lộn với sự học tại đây thêm một năm rưỡi nữa với môn Luận Lý, Vật Lý và Luận Đề. Nhưng học sao nổi với cái bụng đói cồn cào thế này? Quyết định đi ăn mày kiếm sống qua ngày. Đành vậy! Mà đời đâu mãi êm trôi. Người ta khinh bỉ một kẻ hẳn còn trẻ khỏe mà đi ăn xin. Đúng thật, trên chuyến hành hương con tim, bị sỉ nhục khinh chê âu cũng là chuyện thường tình. Thôi, vì Thầy Giêsu, vì tha nhân, chịu “nhẫn một chút,” biết “lùi một bước” để có thể xem thấy “biển rộng trời cao.”
Con tim hành hương cũng cần đụng chạm được những con tim khác. Có lẽ Linh Thao là phương thế kết nối các con tim lại với nhau. Nhờ Linh Thao, nhiều tâm hồn có được nhận biết sâu rộng và đạt đến cảm nghiệm mãnh liệt về những điều thiêng liêng. Tuy nhiên, chính tiếng đồn lan xa về việc này là nguyên nhân của cảnh vào tù ra khám. Dù thế nào đi nữa, vẫn xác tín mãnh liệt “tôi vào tù vì lòng yêu mến ai thì Đấng ấy sẽ kéo tôi ra nếu điều ấy phụng sự Ngài.” Khoảnh khắc để đời! Là tù nhân vì Đức Kitô, có khổ cực, nhưng vui lạ thường.
Vì sao bị tù? Đơn giản là vì nói những điều thuộc đức tin trong khi học hành chưa đủ. Chúa không bao giờ thử thách ai quá sức, và cũng chính Ngài tiếp tục gửi cho tôi những thách thức lớn hơn. Phải làm gì đây?
Salamanca, ngày … tháng … năm 1527
Tự mình không biết được ý Chúa thì cậy đến Bề Trên, thì nhờ đến Hội Thánh để xem Chúa muốn gì. Yêu mến và vâng phục Giáo Hội là một nẻo đường hành hương con tim. Ý Chúa là tiếp tục sự nghiệp học hành ở Salamanca này. Nhưng chưa kịp trở tay thì thử thách khác lại đến. Một lần nữa vào tù vì bị nghi ngờ lạc giáo. Đời tựa cuốn sách đang lật dở sang trang. Quay lưng, trang đời hôm qua đã hoá thành ảo ảnh. Quan trọng là sống giây phút hiện tại cho tròn đầy. Sợ hãi nhưng vững tin! “Bấy nhiêu gông cùm xiềng xích vẫn chưa đủ để tôi ao ước chịu hơn nữa vì lòng yêu mến Thiên Chúa đấy.” Cái giá của việc theo chân Thầy Giêsu, sống giá trị Tin Mừng của Thầy không hề rẻ. Đến bao giờ người ta mới thôi hoài nghi, thậm chí bách hại những con chiên của Thầy?
Rủi lại hóa may, tuy tù đày nhưng tôi vẫn có thể nói chuyện về Thiên Chúa cho những ai viếng thăm. Cơ hội có khi nằm ngay trong chính nghịch cảnh. Lạc quan nắm lấy hay sầu héo chôn chân tuỳ từng cách nhìn để chọn lựa. Quyết định đi học là chọn lựa lúc này.
Paris, ngày … tháng … năm 1528
Hết 20 ngày tù đày, rời Salamanca đến Paris, nơi khởi đầu chính thức cho việc học lâu dài bền bỉ. Con tim vẫn đang trên đường hành hương. Hành hương con tim là hành trình tôi luyện tình yêu của người lữ khách. Tình yêu dành cho Thầy Giêsu cần được cụ thể hoá trong từng việc làm, từng chọn lựa, cốt để làm vinh danh Chúa. Tình yêu ấy lắm lúc cần được minh chứng và củng cố bằng nhiều thách đố trong đời. Yêu Giêsu cũng là yêu và vâng phục Giáo Hội. Tình yêu ấy mang đặc tính chia sẻ, là ước mong người khác cũng biết yêu Thầy. Sau này, tinh thần ấy là kim chỉ nam của linh đạo Dòng Tên.
Ký tên,
I-nhã Loyola, kẻ hành hương
Việt Nam, ngày … tháng … năm 2015
Việt Nam, một chiều tháng bảy. 500 năm đã qua, lắm đổi thay, đầy biến động. Chuyến hành hương con tim cứ vậy nối dài. Phải yêu thế nào đây?
Nguyễn Minh Vương, S.J.
Kỳ tới: Tâm sự của thánh I-nhã với người Giêsu Hữu trẻ Việt Nam hôm nay