Mỗi một người ngoại quốc gõ cửa nhà chúng ta là một dịp gặp gỡ với Chúa Giêsu, Đấng đã tự đồng hoá mình với người ngoại quốc được tiếp đón hay khước từ thuộc mọi thời đại (x. Mt 25,35.43). Hôm nay Chúa Giêsu cũng mời gọi chúng ta thắng vượt các sợ hãi để có thể đi gặp gỡ tha nhân, tiếp đón họ, hiểu biết họ và thừa nhận họ. Chỉ có một cuộc gặp gỡ cá nhân với Chúa Giêsu mới làm nảy sinh ra con đường lòng tin và cuộc đời môn đệ.
ĐTC Phanxicô đã nói như trên trong bài giảng thánh lễ và bai huấn dụ trước Kinh Truyền Tin Ngày quốc tế di cư và tỵ nạn, cử hành trong đền thờ thánh Phêrô lúc 10 giờ sáng Chúa Nhật hôm qua. Cùng đồng tế với ĐTC có 6 Hồng Y, 10 Tổng Giám Mục và Giám Mục, và 450 Linh Mục. Trong số 9.000 tín hữu tham dự thánh lễ có phái đoàn của 49 nước với các người di cư tỵ nạn đem theo quốc kỳ và khoảng 70 giới chức ngoại giao đoàn cạnh Toà Thánh. Trong số các tín hữu tham dự thánh lễ có 200 người Ấn Độ lễ nghi Latinh, 450 tín hữu lễ nghi Siro Malabar, 50 người Libăng lễ nghi maronít, 800 người Rumani lễ nghi latinh và Hy lạp công giáo, 30 người Madagascar, 60 người Siri Antiokia, hơn 1.200 người Ucraine lễ nghi công giáo Hy lạp và latinh, 150 người Sri Lanka, 200 người Capo Verde, hơn 2.000 người Philippines. Cũng có các tín hữu melkít, Tầu và nhiều nước khác.
Quảng diễn các bài đọc phụng vụ Chúa Nhật kể lại ơn gọi của ngôn sứ Samuel và ơn gọi của hai tông đồ Anrê và Gioan, ĐTC nói: như đã làm với Samuel hôm nay Chúa cũng gọi tên chúng ta, và xin chúng ta tôn kính sự kiện chúng ta đã được tạo dựng như là các con người duy nhất không thể lập lại được, tất cả đều khác nhau và với một vai trò riêng biệt trong lịch sử thế giới. Khi hai môn đệ của Gioan Tẩy Giả hỏi Chúa Giêsu “Lậy Thầy, Thầy ở đâu?” câu trả lời của Ngài “Hãy đến và xem” mở ra cho một cuộc gặp gỡ cá nhân chiêm ngắn một lúc thích hợp để tiếp nhận, hiểu biết và thừa nhận tha nhân.
Trong sứ điệp cho Ngày di cư tỵ nạn hôm nay tôi đã viết: “Mỗi một người ngoại quốc gõ cửa nhà chúng ta là một dịp cặp gỡ với Chúa Giêsu Kitô, Đấng tự đồng hoá mình với người ngoại quốc được tiếp đón hay bị khước từ thuộc mọi thời đại” . Và đối với người ngoại quốc, người di cư, tỵ nạn và xin tỵ nạn mỗi một cánh cửa của đất mới cũng là một dịp gặp gỡ Chúa Giêsu. Lời Ngài mời gọi “Hãy đến và xem” cũng được hướng tới tất cả chúng ta, các cộng đoàn địa phương và các người mới tới. Đó là một lời mời gọi thắng vượt các sợ hãi để có thể đi gặp tha nhân, để tiếp đón họ, hiểu biết họ và thừa nhận họ. Đó là một lời mời gọi cống hiến cơ may gần gũi người khác để xem họ ở đâu và sống thế nào.
ĐTC nói tiếp trong bài giảng: Trong thế giới ngày nay đối với những người mới tới, tiếp đón, hiểu biết và thừa nhận có nghĩa là hiểu biết và tôn trọng các luật lệ, nền văn hoá và các truyền thống của các nước tiếp đón họ. Nó cũng có nghĩa là hiểu các sợ hãi và học hỏi cho tương lai. Đối với các cộng đoàn địa phương tiếp đón, hiểu biết và thừa nhận có nghĩa là rộng mở cho sự phong phú, cho sự khác biệt mà không có các tiền ý niệm, hiểu biết các tiềm năng và các niềm hy vọng của những người mới tới, cũng như sự dễ tổn thương và các sợ hãi của họ.
Cuộc gặp gỡ đích thực với người khác không chỉ dừng lại ở việc tiếp đón, nhưng khiến cho tất cả chúng ta dấn thân trong các hoạt động khác, mà tôi đã minh nhiên trong Sứ điệp cho ngày này: che chở, thăng tiến và hội nhập. Trong cuộc gặp gỡ đích thật với người lân cận, chúng ta sẽ có khả thể nhận biết Chúa Giêsu Kitô là Đấng xin được tiếp đón, che chở, thăng tiến và hội nhập. Nó sẽ là tiêu chuẩn của ngày phán xét sau hết: Cuộc gặp gỡ đích thật này với Chúa Kitô là suối nguồn của ơn cứu rỗi, một sự cứu rõi được loan báo và đem tới cho tất cả mọi người như tông đồ Anrê cho chúng ta thấy. Sau khi cho anh mình là Simon biết ông đã tìm thấy Đấng Messia ông dẫn anh tới với Chúa Giêsu để cho anh có cùng kinh nghiệm gặp gỡ như ông.
Thật không dễ bước vào trong nền văn hoá của người khác, đặt mình trong hoàn cảnh của những người khác biệt với chúng ta, hiểu các tư tưởng và các niềm hy vọng của họ. Và chính vì thế chúng ta thường khước từ sự gặp gỡ với tha nhân và dựng lên các hàng rào để bảo vệ chính mình. Các cộng đoàn địa phương đôi khi sợ các người mới tới quấy rối trật tự đã có, sợ họ ăn trộm cái gì đã được xây dựng một cách vất vả. Cả những người mới tới cũng sợ sự đối chọi, phán đoán, kỳ thị, thất bại. Các nỗi sợ hãi này hợp pháp, vì dựa trên các nghi ngờ dễ hiểu trên bình diện nhân loại. ĐTC giải thích thêm sự sợ hãi như sau:
Có các nghi ngờ và sợ hãi không phải là một tội. Tội là để cho các sợ hãi đó xác định các câu trả lời của chúng ta, điều kiện hoá các lựa chọn của chúng ta, làm hại cho sự tôn trọng và lòng quảng đại, nuôi dưỡng sự thù hận và khước từ. Tội là từ chối gặp gỡ người khác, với sự khác biệt, với tha nhân, nhưng thực ra là một dịp đặc ân của sự gặp gỡ với Chúa.
Cuộc gặp gỡ của chúng ta hôm nay với Chúa Giêsu nơi người nghèo, người bị gạt bỏ, người tỵ nạn, người xin tỵ nạn làm nảy sinh ra lời cầu nguyện của chúng ta hôm nay. Một lời cầu nguyện cho nhau giữa các cộng đoàn tiếp đón và người di cư tỵ nạn… Chúng ta hãy phó thác cho sự bầu cử hiền mẫu của Mẹ Maria Rất Thánh các niềm hy vọng của mọi người di cư tỵ nạn trên thế giới để chúng ta tất cả học biết yêu thương tha nhân, yêu thương người ngoại quốc như chính mình, phù hợp với giới răn bác ái và yêu thương tha nhân của Thiên Chúa.
Lúc 12 giờ trưa ĐTC đã đọc Kinh Truyền Tin chung với mấy chục ngàn tín hữu hiện diện tại quảng trường thánh Phêrô. Giải thích trình thuật ơn gọi của hai tông đồ Anrê và Gioan ĐTC nói Phúc Âm hôm nay dẫn chúng ta vào thời gian phụng vụ thường niên giúp linh hoạt và kiểm thực con đường lòng tin của chúng ta trong cuộc sống thường ngày, vào trong một năng động di chuyển giữa việc hiển linh và đi theo, giữa việc biểu lộ và ơn gọi. Nó chứa đựng các đặc thái nòng cốt lộ trình lòng tin của các môn đệ thuộc mọi thời đại. Chúa Giêsu hỏi hai mộn đệ được Gioan Tẩy Giả khích lệ đi theo Ngài: “Các con tìm gì?”. Đó cũng là câu Chúa hỏi bà Maria Madalena sáng ngày phục sinh: “Bà tìm ai?” (Ga 20,15). Như là người ai trong chúng ta cũng đều kiếm tìm hạnh phúc, tình yêu, cuộc sống tốt đẹp tràn đầy. Thiên Chúa Cha đã cho chúng ta tất cả nơi Đức Giêsu Con của Ngài.
Trong cuộc kiếm tìm đó thật quan trọng vai trò của một nhân chứng đích thực, của một người đã đi trên con đường ấy và đã gặp Chúa. Thánh Gioan Tẩy Giả là người chứng ấy. Vì thế ngài mới có thể hướng các môn đệ tới Chúa Giêsu là Đấng lôi cuốn các ông vào trong một kinh nghiệm mới khi nói: “Hãy đến và xem!” Và hai môn đệ sẽ không quên vẻ đẹp của cuộc gặp gỡ này đến độ họ ghi nhớ cả giờ gặp gỡ nữa : “lúc đó vào khoảng bốn giờ chiều”. Chỉ một cuộc gặp gỡ cá nhân với Chúa Giêsu mới làm nảy sinh ra một con đường lòng tin và cuộc đời môn đệ. Chúng ta có thể sống biết bao kinh nghiệm. thực hiện nhiều điều, thiết định các tương quan với biết bao người, nhưng chỉ có cuộc hẹn hò với Chúa Giêsu, trong giờ Thiên Chúa biết, mới có thể trao ban một ý nghĩa tràn đầy cho cuộc sống chúng ta, và khiến cho các dự án và sáng kiến của chúng ta được phong phú.
Chỉ xây dựng một hình ảnh về Thiên Chúa theo những gì nghe nói thôi thì không đủ; cần phải kiếm tìm Thầy Chí Thánh và đến nơi Ngài ở. Câu hai môn đệ hỏi :”Lậy Thầy, Thầy ở đâu?” có một ý nghĩa rất mạnh mẽ: nó diễn tả ước mong được biết nơi Thầy ở để có thể ở lại với Thầy. ĐTC giải thích thêm như sau:
Cuộc sống đức tin hệ tại chỗ ước mong nồng nàn ở lại với Chúa, và vì thế trong một kiếm tìm liên tục nơi Chúa ở. Vì vậy chúng ta được mời gọi thắng vượt một thứ lòng tin theo thói quen và được hạ giá, bằng cách làm sống lại cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu trong lời cầu nguyện, trong việc suy niệm Lời Chúa, và trong việc lãnh nhận các Bí Tích, để ở với Ngài và đem lại hoa trái nhờ Ngài, với sự trợ giúp và ơn thánh của Ngài.
Xin Đức Trinh Nữ Maria nâng đỡ chúng ta trong quyết định theo Chúa Giêsu, đi đến nơi Ngài ở để lắng nghe Lời sự sống của Ngài, gắn bó với Ngài là Đấng xóa bỏ tội trần gian để tìm lại nơi Ngài niềm hy vọng và sự hứng khởi thiêng liêng.
Tiếp đến ĐTC đã đọc Kinh Truyền Tin và ban phép lành toà thánh cho mọi người.
Sau Kinh Truyền Tin ĐTC đã nhắc tới Ngày quốc tế di cư và tỵ nạn và báo cho mọi ngưòi biết vì các lý do mục vụ, từ nay trở đi, ngày này sẽ được cử hành vào Chúa Nhật thứ hai tháng 9. Ngày quốc tế di cư và tỵ nạn lần thứ 105 sẽ là Chúa Nhật mùng 8 tháng 9 năm 2019. ĐTC cũng cho mọi người biết thứ hai hôm nay ngài bắt đầu chuyến công du hai nước Chile và Perù, và xin mọi người cầu nguyện cho chuyến viếng thăm này.
(Linh Tiến Khải, RadioVaticana 14.01.2018)