Hôm 25 tháng Ba vừa qua, Đức Thánh cha Phanxicô đã phê chuẩn chung kết ấn bản mới của Tự sắc về việc bài trừ nạn lạm dụng tính dục trong Giáo hội. Sau gần bốn năm áp dụng thử nghiệm, Tự sắc đã được nhiều lần bổ túc và nay được Đức Thánh cha ấn định như bản chung kết.
Tự sắc mang tựa đề “Vos estis lux mundi”, Các con là ánh sáng thế gian, dài 10 trang. Sau phần dẫn nhập, được chia làm hai thiên với tổng cộng 19 điều khoản. Thiên thứ I gồm 5 điều khoản trình bày những quy định tổng quát, và thiên thứ II liệt kê trong 14 điều khoản những quy định liên quan đến các giám mục và các vị tương đương. Văn kiện pháp lý này được công bố lần đầu tiên ngày 09 tháng Năm năm 2019 và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01 tháng Sáu sau đó để thử nghiệm. Còn Tự sắc cập nhật này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 30 tháng Tư tới đây.
Trong Tự sắc, Đức Thánh cha thiết định các quy luật và thủ tục về việc trình báo những vụ xách nhiễu và bạo hành tính dục trẻ vị thành niên và những người dễ bị tổn thương, đồng thời cũng đảm bảo sao cho các giám mục và các Bề trên dòng tường trình trách nhiệm về hoạt động của các vị. Tự sắc ấn định nghĩa vụ buộc các giáo sĩ và tu sĩ phải trình báo các vụ lạm dụng. Mỗi giáo phận phải có một hệ thống có thể được dân chúng lui tới, liên lạc dễ dàng để đón nhận những lời tố giác lạm dụng.
Điểm mới nhất trong Tự sắc cập nhật là: ngoài các giám mục và bề trên dòng, nay cả các giáo dân điều hành các hiệp hội quốc tế các giáo dân được Tòa Thánh nhìn nhận, cũng có trách nhiệm trong lãnh vực này, giống như các giám mục và bề trên dòng.
Tự sắc cập nhật củng cố những quy luật về việc giữ thanh danh và lãnh vực riêng tư của tất cả những người liên hệ, và người bị điều tra phải được coi là vô tội, trong khi chờ đợi xác nhận trách nhiệm của họ khi bị cáo buộc.
Ngoài ra, Tự sắc tiếp tục nói về những vụ xách nhiễu và bạo hành tính dục, không những trên các trẻ vị thành niên và những người lớn dễ bị tổn thương, nhưng cả những vụ bạo hành và xách nhiễu tình dục như kết quả của sự lạm dụng quyền bính. Vì thế, điều này cũng bao gồm cả trường hợp giáo sĩ bạo hành tình dục các nữ tu, các chủng sinh và các tập sinh đã trưởng thành.
Tự sắc coi những thái độ che đậy, như một loại hành động đặc thù, hệ tại “hành động hoặc bỏ sót nhắm can thiệp vào hoặc tránh né những cuộc điều tra dân sự hoặc điều tra theo giáo luật, hành chánh hoặc hình luật, đối với một giáo sĩ hay một tu sĩ về các tội ác “lạm dụng tính dục”. Đây là trường hợp những người có vị thế trách nhiệm đặc thù trong Giáo hội, thay vì truy tố những lạm dụng do người khác phạm, thì lại che giấu, bao che kẻ bị coi là có tội, thay vì bảo vệ các nạn nhân.
Tự sắc minh xác rằng nghĩa vụ tiến hành cuộc điều tra khi có những tố giác là của giám mục tại nơi xảy ra những vụ được tố giác.
(Rei 25-3-2023)
Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: vietnamese.rvasia.org