Hàng ngàn người Salvador đã tuần hành hôm thứ Ba 24 tháng Ba để tưởng nhớ Đức Tổng giám mục Oscar Romero, là người đã bị ám sát cách đây 35 năm trong cuộc nội chiến tại quốc gia này và sẽ được phong chân phước vào ngày 23 tháng Năm tới đây.
Đức Tổng giám mục Oscar Romero được bổ nhiệm làm Tổng Giám Mục thủ đô San Salvador vào ngày 3 tháng Hai năm 1977. Ngài là tiếng nói bất khuất chống bất công xã hội. Đức Cha đã bị bắn xuyên tim hôm 24 tháng Ba năm 1980 bởi một tay bắn tỉa trong khi cử hành thánh lễ chỉ một ngày sau khi hô hào người lính El Salvador đừng giết hại thường dân vô tội.
Khoảng 3,000 người đã tuần hành qua các đường phố của thủ đô San Salvador hát vang bài ca “Ngài là vị thánh của nhân dân”.
Domitila Pena, một cụ già tóc bạc trắng đã 79 tuổi chống gậy diễn hành nói:
“Ngay cả trước khi họ giết Đức Cha Romero, ngài đã là một vị thánh. Ngài đứng về phía chúng tôi, bên cạnh những người nghèo. Ngài chia sẻ nỗi đau của chúng tôi”
Cuộc diễn hành trong hòa bình này là một cảnh rất khác với những gì xảy ra trong đám tang của Đức Cha Romero vào năm 1980, khi binh sĩ đã nổ súng bắn thẳng vào hơn 100,000 người đưa tang tại nhà thờ chánh tòa San Salvador, giết chết hàng chục người.
Thật vậy, các giáo sĩ Công Giáo, Anh Giáo và Tin Lành Luther đã cùng cầu nguyện cho Đức Cha Romero tại cùng ngôi nhà thờ nơi ngài đã bị bắn chết. Cả tổng thống Salvador Sanchez Ceren cũng có mặt trong thánh lễ.
Năm 1997, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II tôn phong Đức Tổng Giám mục Romero là Vị Tôi Tớ Chúa và mở án phong Chân Phước cho ngài. Tuy nhiên, án phong Chân Phước cho Đức Tổng Giám mục đã vấp phải những quan ngại cho rằng ngài đã bị giết vì tham gia chính trị, chứ không phải vì đức tin của mình.
Tháng Tám vừa qua, khi được hỏi về triển vọng trong việc phong Chân Phước cho Đức Tổng Giám mục Romero, Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói với các phóng viên rằng ngài đã chờ đợi kết quả của một cuộc điều tra nghiêm ngặt về vấn đề là liệu Đức Tổng Giám Mục Romero có phải đã bị giết chết vì hận thù đức tin hay không.
Trước đó, năm 2013, Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16 đã khai thông mọi bế tắc trong tiến trình phong Chân Phước cho Đức Tổng Giám Mục Romero. Ngài nói rằng Đức Tổng Giám Mục Romero “đáng được phong Chân Phước, tôi không bao giờ hồ nghi về điều đó”.
Sau một thời gian điều tra, ngày 9 tháng Giêng vừa qua một ủy ban các nhà thần học được Tòa Thánh bổ nhiệm đã xác nhận rằng Đức Tổng Giám mục Oscar Romero bị giết “vì sự thù ghét đức tin”. Ngày 3 tháng Hai vừa qua, Đức Thánh Cha Phanxicô chuẩn y án phong cho Chân Phước cho ngài do Đức Hồng Y Angelo Amato, Tổng Trưởng Bộ Phong Thánh trình lên; và truyền rằng lễ phong Chân Phước sẽ được cử hành ngày 23 tháng 5 tới đây.
Cuộc chiến tại El Salvador đã kết thúc với hiệp định ngưng bắn vào năm 1992 chấm dứt 12 năm nội chiến. Tuy nhiên, mãi cho đến nay, xã hội El Salvador vẫn còn nhiều chia rẽ và bạo lực vì bao nhiêu oan khiên không được giải tỏa. Cái chết của Đức Tổng Giám Mục Oscar Arnulfo Romero là tiêu biểu cho thế giới thấy các thủ đoạn tàn bạo của Biệt Đội Tử Thần do nhóm quân nhân El Salvador dựng lên.
Thiếu tá Alvaro Rafael Saravia, người trực tiếp nhúng tay vào vụ sát hại Đức Tổng Giám Mục Romero đã được khéo léo dàn xếp cho di cư sang Mỹ vào giữa thập niên 1980 để chạy tội nhưng y bị bắt và bị đưa ra tòa. Trước tòa án tại California, Alvaro Rafael Saravia không nói một lời nào nhằm bác bỏ hay công nhận trách nhiệm của mình trước cáo buộc đã giết hại Đức Cha Romero. Y cũng không thèm mướn luật sư cãi lại. Tòa án tại California đã trưng ra những bằng cớ không thể phủ nhận được về vai trò trực tiếp giết hại Đức Cha Romero của ông Saravia, và vai trò ông này trong Biệt Đội Tử Thần El Salvador cũng như liên hệ giữa ông này và cố đại tá Roberto D’Aubuisson, người đã thành lập đảng ARENA. Tòa đã truyền cho ông Saravia phải đền cho thân nhân Đức Cha Romero 10 triệu Mỹ Kim.”
(Đặng Tự Do, VCN 27.03.2015)