Hollywood sẽ theo Kitô giáo?

Một vài nhà sản xuất hiểu điều này: sản xuất phim ít tốn kém cảm hứng từ Kitô giáo và phát hành trong mạng lưới này bảo đảm sẽ có lợi. Nên, Thư cho Chúa kể lại câu chuyện thật của một em bé bị ung thư, em quyết định viết thư cho Chúa. Cuộc đời của em và cuộc đời của những người chung quanh em đã thật sự thay đổi. Gần đây, cuốn phim Và nếu trời có thật?(Et si le ciel existait?) là ví dụ hoàn hảo nhất của phong trào này. Người thực hiện là Randall Wallace: kịch tác gia của phim Braveheart, kịch tác gia-nhà thực hiện phim Người có mặt nạ bằng sắt. Cảm hứng cũng từ một câu chuyện có thật, cuốn phim kể lại các sự kiện đã làm đảo lộn gia đình Burpo. Colton, 4 tuổi, đi một vòng lên Thiên đàng rồi về, em giải thích rất đơn giản những gì em thấy… đã làm cho người cha mục sư của em, gia đình em và cả cộng đoàn giáo xứ ngạc nhiên. Các vấn đề như sự sống, cái chết, đức tin, tình yêu, thế giới bên kia đã được đề cập đến. Diễn viên diễn giỏi nhưng ít danh tiếng nên cuốn phim không tốn nhiều tiền. Âm nhạc hay do nhà soạn nhạc Nick Glennie-Smith sáng tác, ông là đồng nghiệp với Hans Zimmer, người quen thuộc với những phim lớn như Hải tặc vùng Caraibes (Pirates des Caraibes) và các dự án lớn khác.

Bên cạnh các phim mang tính cách truyền giáo này, từ vài năm nay còn có những phim khổng lồ do các điện ảnh gia lớn thực hiện. Darren Aronofsky đưa Russel Crowe vào con tàuNoê và Ridley Scott đưa Ridley Scott vào vai ông Môsê trong Xuất Hành (Exodus). Nhưng, không thoải mái mấy với tính cách thánh kinh của những câu chuyện này, không rành các khía cạnh thần nghiệm của những câu chuyện này nên các tên tuổi lớn chỉ mang đến cho chúng ta những cuốn phim hoành tráng nhưng không có tâm hồn. Dù vậy nó lại thành công về mặt thương mại. Vậy dân chúng có thích những câu chuyện cảm hứng thiêng liêng này không? Trong xã hội hậu hiện đại của chúng ta, một hiện tượng như vậy cũng khá lạ lùng. Một điểm quan trọng cần nêu lên, khán giả của những loại phim này là giới trẻ. Cứ mỗi lần có phim mới ra là rạp đầy người trẻ. Các thế hệ mới này khao khát. Họ đi tìm một ý nghĩa. Như thế phim ảnh mang tất cả tầm quan trọng của người tạo ra huyền thoại. Điều này giải thích vì sao người ta làm mới lại phim Ben-Hur.

Một phim cho các thế hệ mới

Dù có các sai sót, cuốn phim đáng quan tâm. Để hiểu hiện tượng này phải xem quan điểm của các nhà sản xuất: Mark Burnett và Roma Downey. Lập gia đình, họ làm việc trong ngành nghệ thuật trình diễn ở Mỹ (Mark là nhà sản xuất truyền hình-thực tế, Roma là diễn viên phim tập.) Là người có lòng tin, họ dùng tài năng và tiền bạc để rao giảng Tin Mừng qua phim ảnh. Loạt phim truyền hình Thánh Kinh năm 2013 là của họ sản xuất. Qua phim Ben-Hur ấn bản 2016, họ ngắm đến thế hệ không nghe, không biết về phim Ben-Hur của năm 1959.

Khó để không so sánh hai cuốn phim, câu chuyện cũng phỏng theo tiểu thuyết của Lewis Wallace, nhưng các khác nhau thì thật hiển nhiên. Nếu cuốn phim năm 1959 hơi dài và đôi khi có những cảnh quá tĩnh nhưng nó lại toát ra một sức thổi thật xúc động. Ấn bản năm 2016 thì thiếu khía cạnh này. Cuốn phim là loại phim tập truyền hình và loại clip. Các đối thoại thường trống không và các cảnh hoạt động gần như còn ở bản nháp. Khán giả thấy thiếu một diễn viên vững vàng (các bạn hãy quên Morgan Freeman mà vai kỳ cục được cứu bằng tài năng tự nhiên của ông.) Cuốn phim dựa trên hai diễn viên mà họ thành công nhờ không nổi tiếng, nhờ không có ma thuật riêng làm khán giả phải kêu: «Charlton Heston, xin đi về lại!» Nếu cuối cùng bạn không thể nào quên phim Ben-Hur của năm 1959 thì xin bạn đem «xe đua» của bạn đi chỗ khác.

Nhưng trong mục đích nhắm đến các thế hệ mới thì cuốn phim thành công với mục đích của mình. Các hiệu ứng đặc biệt đáp ứng nhu cầu của khán giả quen với các siêu anh hùng và trò chơi video. Các khán giả này sẽ ngạc nhiên với cảnh thinh lặng ngắn ngũi, Chúa Giêsu cho Ben-Hur uống nước. Đúng, Chúa Giêsu cũng có mặt! Và đó là niềm vui lớn lao của chúng ta. Muốn có niềm vui này thì phải vượt lên các mong chờ cá nhân về cách giới thiệu Chúa Giêsu! Đơn giản vui mừng vì mùa tựu trường phim ảnh này có Chúa Giêsu có trong danh mục diễn viên! Với đại đa số khán giả thì cũng đã rất lâu họ chưa nghe nói đến người thợ mộc cách đây 2000 năm.

Các cảnh hoạt động, uy dũng và đẫm máu thì thiếu sức sống. Nhưng chúng làm cho  khán giả bước chân vào rạp. Cảnh đoàn vệ binh La mã đi vào thành phố Giêrusalem thì thật cảm động. Một cảnh ngắn cảm động khác: sự tha thứ giữa hai người bạn cuối cùng giải hòa với nhau toát ra một sự xúc động nam tính thật đẹp. Còn nhạc phim là “lòng thương xót là cách duy nhất để sống.” Nếu tiêu chuẩn đòi hỏi phải đặt lên cao thì nó chưa đạt được. Cuốn phimBen-Hur này nhắm đến thế hệ của video thì nó dùng các mật mã của thế hệ này để mang đến Cứu rỗi, tha thứ, hòa bình và tình yêu cho họ.

Brad Pitt muốn thực hiện một phim về quan tổng trấn Pilatô. Mel Gibson chuẩn bị phim kể tiếp Sự Thương khó của Chúa Kitô. Và hãng Saje Distribution ra cuốn phim Giáo hoàng Phanxicô vào tháng 9-2016. Đúng, Thánh Kinh và đức tin sẽ trở lại các phòng chiếu phim: chúng ta cũng sẽ trở lại không?

Marta An Nguyễn chuyển dịch