Các mối phúc
Lc 6, 20-26
20 Đức Giê-su ngước mắt lên nhìn các môn đệ và nói: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em. 21 “Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng. “Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc, vì anh em sẽ được vui cười. 22 “Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa. 23 Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Bởi lẽ các ngôn sứ cũng đã từng bị cha ông họ đối xử như thế. 24 “Nhưng khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có, vì các ngươi đã được phần an ủi của mình rồi. 25 “Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được no nê, vì các ngươi sẽ phải đói. “Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được vui cười, vì các ngươi sẽ phải sầu khổ khóc than. 26 “Khốn cho các ngươi khi được mọi người ca tụng, vì các ngôn sứ giả cũng đã từng được cha ông họ đối xử như thế.
“Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng.” (Lc 6,21)
A. Phân tích (Hạt giống…)
Trong khi Thánh Mát Thêu ghi lại 8 lời chúc phúc của Chúa Giêsu, thì Thánh Lu Ca chỉ ghi 4 lời chúa phúc và kèm theo những lời quở trách.
Những kẻ được chúc phúc là những người nghèo, đói khát, đang phải khóc lóc, bị bách hại.
Những người bị chúc dữ là những người đang giàu có, no đầy, vui cười, được tâng bốc.
Điều nên chú ý là: không phải tự thân, sự nghèo nàn khổ sở là hạnh phúc, nhưng chúng mang lại hạnh phúc vì chúng giúp người ta không dính bén với trần gian để hướng lòng về Chúa. Cũng không phải tự thân, sự giàu có sung sướng là xấu, nhưng chúng có thể trở thành nguồn bất hạnh khi chúng trói buộc lòng con người vào thế giới vật chất đời này.
B. Suy niệm (…Nẩy mầm)
1. “Phúc cho các ngươi là những kẻ nghèo khó. Nhưng khốn cho các ngươi là những kẻ giáu có”: Có một truyện phim được chiếu trên truyền hình, kể chuyện một gia đình nghèo nhưng được sống hạnh phúc, về sau khi họ giàu lên thì không còn hạnh phúc nữa. Có lẽ dụng ý của Đài khi chiếu phim này là để đưa ra một lời cảnh giác cho mọi người trong thời kỳ đất nước đang mở cửa theo hướng kinh tế thị trường. Nghèo chưa hẳn là khổ, và giàu chưa hẳn là sướng. Sướng hay khổ là do lòng người, hay nói cho đúng hơn, do những giá trị mình theo đuổi. Nhưng gia đình ấy khi còn nghèo thì mọi người biết lo lắng và hy sinh cho nhau; đến khi giàu thì mạnh ai lấy lo hưởng thụ một cách ích kỷ.
2. Trong bài Tin Mừng này, thánh Lu Ca chú ý ghi rõ những chữ “bây giờ” và “sẽ”. Nghĩa là có thể có sự thay đổi tình trạng. Bây giờ đang khổ nhưng sau này có thể hạnh phúc; ngược lại bây giờ đang sung sướng thì sau này có thể sẽ khổ. Người đang khổ vật chất nhưng biết tìm kiếm những giá trị siêu nhiên thì sẽ hạnh phúc; ngược lại kẻ đang sung sướng với những giá trị vật chất nhưng cứ bám vào chúng mà không vươn lên những giá trị siêu nhiên thì sẽ bất hạnh.
3. Chúa rất yêu thương và rất công bình: ngay cả những người đang khổ, Chúa cũng ban cho họ hạnh phúc, một thứ hạnh phúc lạ lùng mà sự khôn ngoan thế gian không nghĩ ra được.
Xin cho con đừng bi quan trong những cái khổ hiện tại của con, nhưng biết tìm trong đó nguồn hạnh phúc siêu nhiên.
4. Lời cầu nguyện của người nghèo:
Chúa ơi, sao Chúa lại sinh ra trong thân phận người nghèo? Đói nghèo cực khổ lắm, Chúa không biết sao? Vừa túng thiếu vừa vất vả nhọc nhằn, vừa bị người ta khinh bỉ, thiệt thòi đủ thứ. Chúa chọn cảnh nghèo làm chi vậy? Nếu Chúa không phải là Chúa, thế nào người ta cũng chê là dại. Nhưng dần dần con đã hiểu: chỉ có Chúa thánh thiện, khôn ngoan và yêu thương vô cùng mới dám dại như thế. Thật vậy, việc Chúa chọn thân phận nghèo chính là một nguồn an ủi lớn lao cho con. Trước hết với cuộc sống nghèo, Chúa đã tích cực chia sẻ cuộc đời túng thiếu của con. Chúa chia sẻ thực sự bằng cách sống với người nghèo, trong cảnh nghèo, như người nghèo và cho người nghèo. Nhìn vào cuộc đời Chúa, con thấy Chúa còn nghèo hơn con. Nhưng từ đó con thấy Chúa gần con như một người bạn, như một người thân. Chẳng ai dám chia sẻ đời nghèo của con để sống gần con như thế. Có Chúa, con cảm thấy bớt cô đơn và buồn tủi.
Ngoài ra,việc Chúa chọn phận nghèo còn dạy con giá trị cao quý của đau khổ. Chúa đã dùng đau khổ để cứu con và cứu nhân loại. Con không thể lên trời bằng con đường khác. Hiện giờ, đau khổ không thiếu, thỉ cần con chịu những đau khổ ấy với tâm tình mến Chúa và khao khát tìm Chúa, tức khắc đau khổ sẽ trở thành con đường đưa con về hạnh phúc bất diệt. Cũng nhờ đó, con mới nhận ra rằng cảnh nghèo không kéo dài hơn cuộc sống trần gian. Nó chỉ tạm thời rồi nó sẽ qua đi. Nếu nó có thể dùng vào việc mở cửa thiêng đàng, thì nó không chỉ biết gây đau thương và bất hạnh. Tất nhiên, con sẽ cố gắng xoay sở làm ăn để đủ sống xứng đáng con người, nhưng nếu cảnh nghèo cứ bám chặt lấy đời con thì con phải lợi dụng để biến nó thành một phương tiện làm giàu thiêng liêng (Chờ đợi Chúa).
5. “Khốn cho các ngươi hỡi những kẻ bây giờ được no nê, vì các ngươi sẽ phải đói. Khốn cho các ngươi hỡi những kẻ bây giờ đang được vui cười, vì các ngươi sẽ phải sầu khổ than khóc” (Lu Ca 6,25).
Mày mò mấy tháng trời, tôi mới khám phá ra được cách chép nhạc bằng máy vi tính. Một mình trước máy vi tính, tôi thấy mình thật vui với một chút kiêu hãnh: mình vượt mất thằng bạn trong lớp rồi.
Nhưng tôi cảm thấy có cái gì đó “không ổn” trong kiểu suy nghĩ của mình. Tôi quyết định tận tình chỉ lại cho bạn bè như một sự chia sẻ niềm vui. Và rồi, lòng tôi sao hạnh phúc quá!
Thiên Chúa chắc chắn không thể chúc dữ chỉ vì tôi giàu có, no nê, vui cười; nhưng nhất định Ngài sẽ chỉ trích khi tôi không biết chia sẻ những gì mình có cho anh em.
Giêsu ơi!Con vẫn cảm thấy hạnh phúc, bình an và vui tươi khi chi sẻ và trao cho tha nhân. Nhưng để chia sẻ cách thật tình hơn với những người ít thân hơn thì con lại ngần ngại. Lạy Chúa, xin hãy dạy con, xin hãy dạy con. (Hosanna).
5. Mầm khác.
Hạnh phúc đích thực
Văn hào Hy lạp Nikos Kazanzakis trong tác phẩm: ”Người nghèo của Thiên Chúa” đã viết về thánh Phanxicô Assisiô như sau:
Khi mặt trời vừa ló rạng, tôi và người bạn lại lên đường. Chúng tôi đến một thành phố nhỏ mà tôi không nhớ tên, người bạn của tôi vốn là người chí thân của Phanxicô Assisiô từ thủa nhỏ. Tình cờ gặp lại thánh nhân giữa chợ, anh ta liền chạy đến ôm lấy người và nói:
– Này anh Phanxicô, ai đã khiến anh ra nông nỗi này?
Phanxicô cười đáp:
– Chúa làm.
Bạn tôi lại hỏi:
– Bao nhiêu áo quần đẹp của anh, cả những cái lông chim nhỏ gắn trên chiếc mũ dạ của anh sao mất hết cả rồi ? Còn mấy chiếc nhẫn vàng trên tay anh đâu?
Thánh nhân đáp:
– Satan đã cho tôi mượn, tôi trả tất cả lại cho hắn rồi.
Bạn tôi đưa mắt nhìn thánh nhân từ đầu đến chân, anh không thể tưởng tượng người bạn đào hoa thủa nào, bây giờ ra tiều tụy như thế : quần áo rách tả tơi, không mũ, không giầy dép. Cảm thông đến rơi lệ, anh liền hỏi thánh nhân:
– Này Phanxicô, anh từ đâu đến?
Thánh nhân đáp:
– Từ một thế giới khác.
Bạn tôi lại hỏi :
– Vậy anh đi đâu?
Thánh nhân chỉ tay về phía trước:
– Đi về một thế giới khác.
– Sao anh lại ca hát?
Thánh nhân giải thích:
– Tôi hát để khỏi quên đường.
(Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái)
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể,
Chúa là Thiên Chúa giầu sang nhưng lại tỏ bày cho chúng con thấy Chúa thật đơn sơ, nghèo hèn. Chúa mang lấy thân phận con người trong nghèo khó. Chúa ở lại với chúng con qua tấm bánh đơn hèn. Chúa ẩn mình nơi nhà tạm đơn sơ. Chúa muốn trút bỏ mọi vinh quang của một vì Thiên Chúa cao cả để gần gũi và cảm thông với phận người chúng con. Chúng con xin tri ân tình yêu thẳm sâu của Chúa.
Nhưng Chúa ơi, sao Chúa lại sinh ra trong thân phận người nghèo? Ðói nghèo cực khổ lắm! Vừa túng thiếu, vừa vất vả nhọc nhằn, lại bị người đời khinh bỉ, xem thường! Phải chăng, Chúa chỉ muốn đồng cảnh ngộ để đồng cảm với chúng con? Chúa đã chọn lối sống nghèo để an ủi cho số đông nhân loại hôm nay đang đối diện với cái nghèo. Và con đã hiểu, Chúa chọn lối sống nghèo để nhắc nhở cho chúng con về giá trị vật chất đời này chỉ là tạm thời. Cuộc sống trong Nước của Chúa mới có giá trị trường tồn. Xin Chúa giúp chúng con biết sống nghèo như Chúa. Biết chọn sống nghèo để gần Chúa, gần anh em hơn là giầu sang mà bỏ Chúa, và xa rời tha nhân. Xin giúp chúng con biết sống cho người nghèo và vì người nghèo, để chúng con biết tìm niềm vui trong cuộc sống bác ái mến thương.
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết tìm kiếm Nước trời bằng những của ăn không bao giờ hư nát là những việc lành phúc đức, những hy sinh từ bỏ đàng tội lỗi, những ước muốn hoàn thiện mỗi ngày nên giống Chúa là Ðấng hoàn thiện. Amen.
(Jos. Tạ Duy Tuyền)