Con đọc trong Tin Mừng Ga 7,2, thấy có việc lễ Lều của người Do Thái. Vậy lễ lều là lễ gì? Xin cho con biết với ạ.
Chào bạn,
Bạn chỉ hỏi chúng tôi về lễ Lều. Nhưng để giúp hiểu hơn bối cảnh tôn giáo vào thời Đức Giêsu, chúng ta xin mạn phép chia sẻ với bạn một vài ý chính liên quan đến các ngày lễ của người Do Thái.
Người Do Thái có ba lễ quan trọng là
- Lễ Vượt Qua (Pesah): Lễ này tưởng niệm lại biến Chúa tổ tiên họ đã được Chúa cứu thoát khỏi ách nô lệ ở Ai Cập. Vào dịp này, mọi người thường hành hương về Đền Thánh Giêrusalem, thường được cử hành vào mùa xuân. Đức Giêsu đã bị giết chết vào khoảng thời gian này. Theo Tin Mừng của Mattheu, Marco và Luca thì Đức Giêsu bị giết chết vào đúng ngày Lễ Vượt Qua. Còn Gioan thì nói rằng Ngài chết vào một ngày trước ngày lễ Vượt Qua. Xét về mặt lịch sử thì có lẽ Gioan thuyết phục hơn vì khó có thể tin rằng trong chính ngày lễ mà người ta lại bắt Đức Giêsu và giết Ngài. Đức Giêsu đã chết vào khoảng năm 30 AD.
- Lễ Ngũ Tuần (Shavout): Lễ này được cử hành bảy tuần sau ngày lễ Vượt Qua. Đây là lễ của ngày thu hoạch đầu tiên. Người ta mang của đầu mùa lên dâng cho Thiên Chúa để cảm ơn Người đã ban cho họ có đất đai và có sản phẩm tiêu dùng. Lễ này thường được cử hành vào khoảng tháng 6. Biến cố Chúa Thánh Thần hiện xuống trên các tông đồ dưới hình lưỡi lửa được Luca nói đến trong sách Công Vụ Tông Đồ xảy ra vào ngày này.
- Lễ Lều (Sukkot): Lễ này thường được cử hành vào mùa thu. Người ta tưởng nhớ lại khoảng thời gian sống trong sa mạc trước khi vào đất hứa. Trong cuộc hành trình ở sa mạc, người dân phải trú ngụ trong các lều. Ban đêm, họ đốt lửa, quy tụ bên nhau. Giờ đây, họ cũng tái diễn lại năm xưa bằng một lễ hội vui mừng ca hát bên đống lửa.
Ngoài ra, người Do Thái còn có một số lễ kém quan trọng hơn như:
- Lễ Xá Tội (lo yôm-kippur): cử hành vào mùa thu, 10 ngày trước lễ Sukkot.
- Lễ Cung hiến Đền Thờ (Hanukkah): được cử hành vào tháng 12. Lễ này nhằm tưởng nhớ lại cuộc nổi dậy của Maccabe. Vào năm 175 BC, Seleucidi chiếm đóng Siria, ngoài việc bắt dân đóng thuế nặng, ông còn cho đặt một bức tượng thờ thần Zeus tại bạn thờ trong Đền Thờ. Anh em Maccabei đã nổi dậy, chiếm được lại Đền Thờ vào tháng 12 năm 164 BC và từ đó có lễ cung hiến đền thờ này.
Ngoài những ngày lễ này, người Do Thái còn xem ngày Sabat [ngày Chúa Nhật] như là ngày lễ vì đó là ngày Thiên Chúa nghỉ ngơi sau khi hoàn tất công trình tạo dựng. Bởi thế, họ rất coi trọng ngày này.
Hy vọng với một vài ý chính như vậy, bạn có thể hiểu hơn vài bối cảnh khi đọc Kinh Thánh.
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ