Ngày 06 tháng 12: Thánh Nicôla xứ Bari, Giám mục thành Myra

PHỤNG VỤ CHƯ THÁNH

Ngày 06 tháng 12

THÁNH NICÔLA XỨ BARI, GIÁM MỤC THÀNH MYRA

Một đời sống vâng phục

Thánh Nicôla sinh tại Patara, một thị trấn nhỏ ven biển miền Lycia, phía nam Thổ Nhĩ Kỳ vào thế kỷ III, trong một gia đình khá giả và được giáo dục theo tinh thần Kitô giáo. Từ thuở nhỏ, đời sống ngài đã được ghi dấu bằng sự vâng phục. Nicôla mồ côi cha mẹ khi còn rất trẻ, sau đó ngài được gợi hứng từ trình thuật về người thanh niên giàu có trong Tin mừng, nên đã dành trọn phần gia sản thừa kế để giúp đỡ những người túng thiếu, bệnh tật và nghèo khổ.

Thánh Nicôla được chọn làm Giám mục Myra và dưới thời Hoàng đế Điôclêtianô, ngài bị lưu đày và bỏ tù. Được trả tự do năm 325, ngài tham dự Công đồng Nicêa và qua đời tại Myra ngày 06 tháng 12 năm 343. Nhiều câu chuyện lưu truyền về cuộc đời ngài, tất cả đều minh chứng cho một đời sống phục vụ những người yếu thế, những người bé mọn và những ai không nơi nương tựa.

Đấng bảo vệ người yếu thế

Một trong những câu chuyện cổ xưa nhất về Thánh Nicôla kể rằng, gần nhà ngài có một người đàn ông nghèo có ba cô con gái đến tuổi lập gia đình nhưng không có tiền hồi môn. Để cứu ba cô khỏi nguy cơ rơi vào con đường tội lỗi, một đêm nọ, Thánh Nicôla đã ném qua cửa sổ nhà họ một túi tiền và vội vã bỏ đi để không ai nhận ra. Nhờ số tiền ấy, người cha nghèo có thể gả được cô con gái lớn. Vị ân nhân bí ẩn ấy lặp lại cử chỉ quảng đại thêm hai lần nữa. Đến lần thứ ba, người cha nhận ra ngài, nhưng Thánh Nicôla tha thiết xin ông giữ kín đừng kể chuyện này với ai.

Một câu chuyện khác kể về ba sinh viên thần học trên đường sang Athen. Họ dừng chân nghỉ qua đêm tại một quán trọ và bị người chủ quán cướp hết hành trang, sát hại họ và giấu xác trong một thùng gỗ. Khi Đức Giám mục Nicôla, lúc đó cũng đang trên đường đến Athen dừng chân tại quán trọ ấy, ngài được báo mộng về tội ác của kẻ chủ quán. Nhờ lời cầu nguyện, ngài đã xin Chúa cho ba chàng thanh niên được sống lại và cảm hóa được người chủ quán trọ độc ác ấy hoán cải.

Sự kiện này cùng với câu chuyện về phép lạ giải cứu cậu bé Basile bị bọn cướp biển bắt cóc và bán làm người rót rượu cho một tiểu vương Hồi giáo, rồi được Thánh Nicôla đưa trở về nhà đang khi trong tay còn cầm chiếc chén vàng của nhà vua, đã góp phần làm cho thánh nhân được tôn kính như vị bảo trợ của giới trẻ và thiếu nhi.

Đấng che chở người đi biển

Thời trẻ, Thánh Nicôla đã lên đường đi hành hương đến Đất thánh. Ngài đi lại trên những nẻo đường Chúa Giêsu đã đi qua và cầu xin để có được trải nghiệm sâu sắc hơn về cuộc đời và những đau khổ của Chúa. Trên đường trở về, một cơn bão lớn bất ngờ ập đến khiến con tàu chở ngài suýt chìm. Lúc ấy, Thánh Nicôla bình thản cầu nguyện, lập tức sóng gió yên lặng khiến các thuỷ thủ vô cùng kinh ngạc vì họ tưởng như mình đã cận kề cái chết.

Thánh Nicôla xứ Bari

Sau khi Thánh Nicôla qua đời, mộ ngài tại Myra nhanh chóng trở thành nơi hành hương, và các thánh tích của ngài được xem là linh thiêng nhờ một chất lỏng kỳ lạ gọi là “manna của Thánh Nicôla” chảy ra từ mộ ngài. Khi vùng Lycia bị người Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đóng vào thế kỷ XI, người Venice tìm cách chiếm lấy thánh tích về đất họ, nhưng các tín hữu Bari đã đi trước, họ rước thánh tích về vùng Puglia (Apulia) năm 1087. Hai năm sau, hầm mộ của ngôi thánh đường mới được dân Bari thiết lập trên nền dinh thự của vị quan Byzantin được hoàn tất, và Đức Giáo hoàng Urbanô II cùng các hiệp sĩ Norman đã đặt thánh tích dưới bàn thờ, nơi vẫn còn lưu giữ cho đến ngày nay. Việc rước thánh tích Thánh Nicôla gây tiếng vang lớn khắp châu Âu, và từ thời Trung Cổ, đền thánh ở Puglia đã trở thành trung tâm hành hương quan trọng, từ đó phát sinh lòng tôn kính Thánh Nicôla xứ Bari ngày càng lan rộng.

Ông già Noel

Tại Hà Lan và các vùng thuộc lãnh thổ của người Đức, lễ Thánh Nicôla được mừng vào mùa đông (trong tiếng Hà Lan là Sint Nikolaas, rồi Sinteklaas) và đặc biệt là việc ngài bảo trợ trẻ em, đã trở thành nguồn gốc của truyền thống chờ đợi quà tặng của “Ông già Noel”. Vào đêm trước lễ Thánh Nicôla, trẻ em để giày hoặc vớ trên ghế hoặc bên cạnh lò sưởi rồi đi ngủ với niềm tin rằng sáng hôm sau chúng sẽ tìm thấy trong đó đầy kẹo bánh và quà tặng.

Maria Hải Châu, SSS

Chuyển ngữ từ: vaticannews.va/fr