Chẳng cần phải lục lọi hết chỗ này đến chỗ khác, bí quyết để có được hạnh phúc đích thực chẳng ở đâu xa cả. Chính trong Bài Giảng Trên Núi mà Matthêu (Mt 5,1-16) và Luca (6,20-38) thuật lại, Đức Giêsu đã chỉ rõ 8 cánh cửa để đạt được hạnh phúc, hứa hẹn cho tất cả những ai đi qua nó.
Đó là những mối phúc trao ban cho chúng ta hạnh phúc của Giêsu, một hạnh phúc tròn đầy, miên viễn, bất chấp hoàn cảnh có đau thương và khó khăn đến đâu.
Đức Thánh Cha Phanxico khuyến khích chúng ta đọc các Mối Phúc này để chống lại xu hướng ngẫu tượng của thế gian này, vốn làm chúng ta hiểu sai về “hạnh phúc”.
Trong Kinh Thánh, chúng ta thấy có hàng trăm trích dẫn nói về hạnh phúc, niềm vui, sự hoan hỉ. Tuỳ vào mỗi người mà tìm được những soi sáng giúp thấy được điều gì làm mình bất an về mặt vật chất và điều gì Thiên Chúa đã ban về mặt thiêng liêng để mình có hạnh phúc một cách dư tràn.
Cũng có rất nhiều chi tiết khác giúp suy tư về lối sống của chúng ta, nhưng là những chỉ dẫn giúp phán đoán. Dần dần, người ta khám phá ra rằng hạnh phúc không hệ ở hoàn cảnh ngoại tại nhưng hệ ở Chúa.
Theo chân các bậc trí giả
Đặt nền tảng trên sự khiêm nhường, lòng tốt, thương cảm, trung tín và sự công bình, những điều này là bằng chứng cho thấy Thiên Chúa muốn chúng ta được hạnh phúc, nhưng là một hạnh phúc vững vàng, chứ không phải tạm bợ hay mơ tưởng:
Kẻ chú tâm vào lời Chúa dạy sẽ gặp chuyện tốt lành, người đặt niềm tin vào ĐỨC CHÚA thật hạnh phúc dường bao. (Cn 16,20)
Hạnh phúc thay người được trí khôn ngoan, cũng như kẻ được tài phán đoán. (Cn 3,13)
Đi với người khôn, ắt sẽ nên khôn, chơi cùng kẻ dại, sẽ mang lấy họa. Điều bất hạnh bám sát người tội lỗi, chuyện may lành là phần thưởng của chính nhân. (Cn 13,20-21)
Phúc thay người chẳng nghe theo lời bọn ác nhân, chẳng bước vào đường quân tội lỗi, không nhập bọn với phường ngạo mạn kiêu căng, nhưng vui thú với lề luật CHÚA, nhẩm đi nhẩm lại suốt đêm ngày. (Tv 1,1-2)
Hạnh phúc thay ai sống đời hoàn thiện, biết noi theo luật pháp Chúa Trời. Hạnh phúc thay kẻ tuân hành ý Chúa, hết lòng hết dạ kiếm tìm Người. (Tv 118,1-2)
“Chọn tình yêu chứ đừng chọn ích kỷ”
Trong thư gửi tín hữu Galat, thánh Phaolo tông đồ đã đưa ra những phẩm chất mà người Kitô phải có để gia tăng niềm hạnh phúc. Đó là “bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hòa, tiết độ” (Gal 5,22-23).
Đức Thánh Cha cũng đã nói trong tông huấn của ngài khi gợi nhắc chúng ta về khuôn vàng thước ngọc mà Thiên Chúa đã ghi khắc trong tâm khảm con người: “Hãy chọn tình yêu, đừng chọn ích kỷ, chọn sự sống chứ đừng chọn cái chết, chọn tự do đừng chọn nô lệ cho các thứ ngẫu tượng”.
Nếu anh em giữ các điều răn của Thầy, anh em sẽ ở lại trong tình thương của Thầy, như Thầy đã giữ các điều răn của Cha Thầy và ở lại trong tình thương của Người. Các điều ấy, Thầy đã nói với anh em để anh em được hưởng niềm vui của Thầy, và niềm vui của anh em được nên trọn vẹn. (Ga 15,10-11)
Lưu lại những niềm vui nhỏ nhoi
Chúng ta một mặt phải chiến đấu với những điều xấu, nhưng mặt khác cũng có những niềm vui nhỏ nhoi hàng ngày để thủ đắc và làm cho nó lớn lên, mà chúng ta thường khó thấy, nhưng Đức Giêsu trong Tin Mừng Luca có nói đến: “Phúc thay mắt nào thấy điều anh em đang thấy!” (Lc 10,23)
Đó là những món quà của Chúa để chúng ta sống với Người: thấy những điều tốt đẹp xung quanh mình và trong trái tim mỗi người, bắt đầu từ những điều của mình, để chia sẻ, để cảm thấy hạnh phúc, để nâng đỡ, và để trao ban những điều tốt đẹp của chúng ta cho người khác: “Tôi luôn tỏ cho anh em thấy rằng phải giúp đỡ những người đau yếu bằng cách làm lụng vất vả như thế và phải nhớ lại lời Chúa Giê-su đã dạy: cho thì có phúc hơn là nhận.” (Cv 20,35).
Tuy nhiên, “ai là người thiết tha được sống và ước ao hưởng chuỗi ngày hạnh phúc, thì phải giữ mồm giữ miệng, đừng nói lời gian ác điêu ngoa” (1Pr 3,10).
Thánh vương Đavit đã làm chứng cho niềm hạnh phúc sống động này như là cái gì đó rất giản đơn mà ngài đã luôn nghiệm thấy trong những ngày vui lẫn ngày buồn. Một niềm vui mạnh hơn nước mắt, hơn cả lòng thù hận và đau khổ, như được diễn tả trong thánh vịnh 23 nổi tiếng: “Lòng nhân hậu và tình thương Chúa ấp ủ tôi suốt cả cuộc đời, và tôi được ở đền Ngài, những ngày tháng, những năm dài triền miên” (Tv 23).
Một nụ cười nhẹ
Cha Joseph Folliet (1903-1972) – một nhà xã hội học, văn sĩ người Pháp và đồng sáng lập Compañeros de San Francisco, đã dựa vào các Mối Phúc của Tin Mừng mà viết nên “Các mối phúc nho nhỏ”, có lẽ rất phù hợp với thời đại của chúng ta:
“Phúc cho ai biết cười chính mình, họ sẽ luôn có niềm vui.
Phúc cho ai biết phân biệt việc lớn với việc bé (đừng việc bé xé ra to), họ sẽ bớt đau đầu.
Phúc cho ai có thể nghỉ ngơi thư giãn mà không bận tâm tìm biện hộ cho bản thân, họ đang dần trở nên khôn ngoan.
Phúc cho ai biết nhìn xem nên để chân ở đâu, họ sẽ tránh được nhiều phiền phức.
Phúc cho ai biết khi nào im lặng và lắng nghe, họ sẽ học được rất nhiều điều.
Phúc cho ai thông minh đủ để không quá nghiêm túc, người đó sẽ được tôn vinh.
Phúc cho ai để ý đến tiếng kêu của người khác, họ sẽ trở thành sứ giả niềm vui.
Phúc cho bạn nếu bạn biết nghiêm túc nhìn những điều nhỏ nhặt và bình thản nhìn những điều nghiêm túc, bạn sẽ tiến xa trong cuộc sống.
Phúc cho bạn nếu bạn luôn biết cười và quên những điều không hay, cuộc sống của bạn sẽ luôn tươi sáng.
Phúc chọ bạn nếu bạn dùng lòng nhân từ để giải thích thái độ của người khác dù bề ngoài có thể không như vậy, nó có thể hơi ngớ ngẩn nhưng đó là giá trị của lòng bác ái.
Phúc cho ai biết suy nghĩ trước khi hành động và cầu nguyện trước khi suy nghĩ, họ sẽ không làm những điều vô nghĩa.
Phúc cho bạn nếu bạn im lặng và mỉm cười dù khi người ta ngắt lời bạn, người ta phản bội bạn hay người ta chà đạp bạn, Tin Mừng đã bắt đầu thấm vào trái tim bạn.
Hơn hết, phúc cho bạn nếu bạn có thể nhận thấy Thiên Chúa trong mọi sự, bạn đã gặp được ánh sáng và sự khôn ngoan đích thực.”
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
(dongten.net 16.07.2020/ Lược dịch từ: es.aleteia.org)