Bất cứ ai tìm thấy cội nguồn của chính mình thì là con người của niềm vui, còn ai đó chỉ tự phóng chiếu mang tính tâm lý thì quả là buồn thảm. Đó là phản tỉnh sâu sắc mà Đức Thánh Cha chia sẻ trong thánh lễ sáng nay tại nhà nguyện Marta.
Ước mơ hồi hương
Bài đọc trích sách Nehemiah hôm nay diễn tả một buổi cử hành phụng vụ vĩ đại của toàn dân. Đó cũng là thời điểm kết thúc 70 năm dân đi lưu đầy bên Babylon. Khi dân còn ở bên Babylon, Nehemiah bày tỏ ước muốn hồi hương, diễn tả niềm hoài cổ. Trong Thánh Vịnh, có câu nói rằng: bên bờ sông Babylon, họ ngồi than khóc, họ không thể hát. Đó là nỗi nhớ của người di cư. Đó là nỗi nhớ của người xa quê và muốn trở lại.
Nehemiah đã chuẩn bị cho sự trở lại và đưa dân chúng trở về quê hương. Đây là hành trình đầy khó khăn. Đây là hành trình đầy vất vả để tìm về cội nguồn, tìm lại gốc rễ của mọi người. Sau nhiều tháng năm, gốc rễ bị suy yếu nhưng chưa bị mất. Tìm lại cội nguồn, tìm lại tính thuộc về của một dân tộc. Nếu thiếu rễ, cây không thể sống. Cũng thế, nếu đánh mất cội nguồn, bạn không thể sống. Nếu quên đi cội rễ, bạn chỉ là một người bị bệnh.
Căn bệnh tự kỷ
Nếu một người không có cội nguồn, nếu một người đánh mất cội rế của mình, thì người đó đang bị bệnh. Cần tìm kiếm, cần tìm lại cội nguồn, để có sức mạnh, để tiếp tục sinh hoa kết trái. Có một mối tương quan hữu cơ giữa cội rễ của chúng ta và những gì tốt đẹp chúng ta có thể làm.
Tuy nhiên, trong hành trình tìm lại cội nguồn, có rất nhiều ngăn trở, nhiều khó khăn, có nhiều điều dường như không thể. Ví dụ, có nhiều người thích sống lưu vong, có nhiều người thích ở lại trong tâm lý lưu vong. Có nhiều người thích ở lại trong những phóng túng của cộng đồng của xã hội. Có những người không cần màng chi đến gốc rễ. Chúng ta cần nghĩ suy về căn bệnh tự kỷ này: nó rất tệ hại. Căn bệnh ấy lấy đi cội rễ. Căn bệnh ấy lấy mất từng thành viên trong cộng đồng của chúng ta.
Khóc trong niềm vui
Trong bài đọc hôm nay, dân chúng đã tiến bước, đã họp lại để bắt đầu công cuộc tái thiết. Họ lắng nghe Lời Chúa mà Ezra đọc. Họ đã khóc. Nhưng hôm nay, họ không còn than khóc sầu buồn như trước kia ở Babylon nữa, mà là khóc trong niềm vui sướng, khóc vì tìm lại được cội nguồn, khóc vì gặp lại quê hương, khóc vì cuộc gặp gỡ thân tình gắn bó trong cội rễ của chính mình. Sau khi nghe đọc Sách Thánh, họ cùng nhau dự tiệc, bữa tiệc chứa chan niềm vui của những người tìm thấy nguồn cội. Họ đầy niềm vui trong nước mắt. Họ trở về từ phương xa. Giờ đây, họ đang ở trong nhà mình, nơi quê hương thân yêu.
Hôm nay, chúng ta hãy dành thời gian đi vào ký ức của Thiên Chúa để bắt đầu hành trình khám phá cội nguồn của chính mình. Đừng chỉ biết dừng lại ở việc tự phóng chiếu có tính tâm lý với đầy sợ hãi và khép kín. Nếu bạn sợ khóc, thì bạn cũng sẽ sợ cười. Nhưng, bạn hãy sẵn lòng khóc với nỗi buồn, và khóc trong niềm vui. Hãy cầu xin Chúa để mình biết khóc tiếng khóc sám hối, biết buồn vì tội lỗi bản thân, biết khóc trong niềm vui vì Chúa yêu thương tha thứ cho bạn cho tôi cho dân Chúa, vì những gì Chúa đã làm cho chúng ta. Nguyện xin Chúa ban cho ta ơn tìm lại nguồn cội của chính mình.
(Tứ Quyết SJ, RadioVaticana 05.10.2017)