Lúc tuổi thiếu niên, mình thích quan tâm đến các thánh. Mình thích sưu tập danh sách, ngày kính, tiểu sử, cũng như linh đạo của từng vị. Mỗi vị thánh là một cuốn sách Kinh Thánh sống động, các Ngài khắc họa chân dung của Thầy Chí Thánh cách riêng biệt và phong phú đa dạng nơi từng hoàn cảnh sống, tính cách, thời đại khác nhau…
Mình có những ấn tượng riêng biệt với mỗi vị thánh (những vị mình biết được). Trong đó, mình có một tình yêu đặc biệt với thánh Anphong Maria Liguori. Tại sao?
Thứ nhất, vì Ngài là một con người tài hoa. Anfonsus Maria di Liguori là một con người rất tài năng. Ngài là một luật sư, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà văn, nhà thơ, nhà thần học, nhà biên soạn, và là một học giả nổi tiếng vào thế kỉ XVIII. Là một người giỏi giang đã tốt nghiệp cả hai bằng Luật đạo và đời khi mới 16 tuổi, Ngài xúng xính trong bộ áo luật sư, nhiều lần suýt vấp té. Ngài miệt mài học hỏi và thông thạo nhiều ngôn ngữ, học hỏi nhiều môn học với một bộ óc kinh khủng! Ngài bị cận nặng và hen suyễn, tuy nhiên những khó khăn thể lý không đè bẹp được khả năng trí tuệ lớn lao của Ngài. Ngài sáng tác nhiều tác phẩm thánh nhạc nổi tiếng, đặc biệt là những ca khúc về Giáng Sinh đã quá phổ thông trong đời sống người Ý từ 300 năm nay, và cho tới bây giờ mùa Giáng sinh nào người ta cũng hát, như Tu Scendi Dalle Stelle, Quanno nascette Ninno, Fermarono i Cieli, Gloria in excelsis, và một ca khúc rất phổ thông với các tín hữu Việt Nam được cha Hoàng Diệp Cssr phổ lời việt, đó là bài Hội Nhạc Thiên Quốc. Ngài để lại những tác phẩm nghệ thuật có giá trị trong lĩnh vực hội họa. Ngài là một nhà biên soạn lớn với tất cả 111 tác phẩm thần học, chủ yếu là về Linh đạo(tu đức) , Luân lý và Thánh Mẫu học, trong đó có những tác phẩm nổi tiếng như Yêu Mến Chúa Giêsu (The Practice of the Love of Jesus Christ), Vinh Quang Đức Maria (The Glories of Mary), Thần học Luân Lý (The Moral Theology), Đường rỗi Linh hồn (The Way of Salvation and of Perfection), Chân lý đời đời, Hướng lên trời, Những tên lửa yêu dấu, Viếng Thánh Thể… Ngài là một trong những tác giả Công giáo được người bình dân đọc nhiều nhất. Ngài dùng tài năng Chúa ban để phụng sự Chúa và Giáo Hội. Cuộc sống của Ngài đầy hoa trái, vì Ngài đã tận dụng những gì Chúa ban để làm vinh danh Chúa.
Thứ hai, vì Ngài là một con người có nhân cách lớn. Khi còn là một linh mục trẻ, Ngài đã nổi tiếng là một linh mục đầy lòng yêu thương và hay thương xót với dân nghèo, những người cùng khốn bị bỏ rơi trong những vùng thôn quê nước Ý. Ngày hôm nay, người ta đều ấn tượng với Đức Thánh Cha Phanxicô, vị Giáo Hoàng nổi tiếng vì chủ trương “đi ra ngoài những biên cương, những ngoại vi” để gần gũi dân nghèo, nhưng thực ra ở thế kỉ XVIII, cha thánh Anphong đã làm điều đó rồi. Lòng nhiệt thành và yêu thương các linh hồn đã thúc đẩy cha rong ruổi ngược xuôi để lo cho phần rỗi anh em mình để rồi thành lập dòng Chúa Cứu Thế. Những tác phẩm của Ngài viết đều được rút ra từ kinh nghiệm đời sống khi gần gũi, tiếp xúc với nhiều tầng lớp dân chúng, đó là một mẫu gương sống động trong việc “nên thánh trong mục vụ”. Dù thời của Ngài, người ta vẫn coi trọng việc khổ chế qua những việc hành xác nhiệm nhặt, nhưng nơi thần học luân lý của Ngài, người ta thấy được quan niệm chống phái Jansenism (khắc khổ quá mức) rất rõ ràng của Ngài. Chủ thuyết cái nhiên (probabilism) trong tác phẩm luân lý của Ngài bắt nguồn từ việc thấu hiểu thực tế các tâm hồn nơi tòa giải tội. Ngay trong những ngày đau khổ của Ngài vào cuối đời, Ngài vẫn vâng phục quyết định của Tòa Thánh.
Thứ ba, và đó là điều làm cho Ngài trở nên vị thánh, đó là vì Ngài có một lòng yêu mến nồng nàn dành cho Thiên Chúa và Đức Trinh Nữ Maria. Chưa thấy có vị thánh nào dám tự buộc mình vào lời khấn:”Tôi sẽ không bỏ phí giây phút nào.” Và thánh Anphong đã dùng cả cuộc đời mình để đam mê Thiên Chúa, rất khác với đời sống của đa số nhân loại, vốn đã lãng phí quá nhiều thời gian. Tình yêu dành cho Thiên Chúa đã chi phối cả cuộc đời Ngài. Ngài cũng nổi tiếng về lòng sùng kính Đức Mẹ. Mỗi 15 phút là một kinh Kính Mừng. Ngài nhấn mạnh rất nhiều đến tầm quan trọng của việc cầu nguyện, với câu châm ngôn đã trở nên nổi tiếng: “Ai cầu nguyện sẽ được cứu rỗi. Ai không cầu nguyện sẽ bị hư mất”. Chính tình yêu Thiên Chúa nồng nhiệt đã là lý do để Ngài dùng tài năng và khả năng để phụng sự Chúa và phục vụ cho anh em mình. Ai cũng biết rằng thánh Anphong là một người rất giỏi, nhưng bấy nhiêu chưa đủ. Chính tình yêu Thiên Chúa thúc đẩy Ngài trở nên giỏi giang và nỗ lực, để làm triển nở những hồng ân Chúa ban cho Ngài. Và nếu Ngài có làm được gì cho Chúa, cho Giáo hội, thì đó là do tình yêu Thiên Chúa thúc đẩy Ngài. Đó là điều làm cho Ngài trở nên vị thánh vĩ đại, vị Tiến sĩ Hội Thánh. Đó là điều mình rất tâm đắc nơi cuộc sống của Ngài. Nhìn vào gương sống của các Thánh, mình mới thấy mình còn thua kém biết bao, để rồi cần cố gắng. Gương sống của Ngài khích lệ mình trên đường thiêng liêng rất nhiều.
Lạy Chúa, Chúa không ngừng ban cho Giáo Hội những khuôn mẫu luôn luôn mới của đời sống Kitô hữu. Xin cho chúng con hằng noi gương thánh giám mục An-phong Ma-ri-a Li-gô-ri mà nhiệt thành cộng tác với Chúa trong công trình cứu độ, để mai sau được Chúa ân thưởng cùng với thánh nhân.
Giangtâm
Lễ Thánh Anphong Maria Liguori
1-8-2015