Tự sắc Communis Vita của ĐTC Phanxicô thay đổi khoản luật về việc khai trừ khỏi hội dòng đối với những tu sĩ vắng nhà bất hợp pháp 12 tháng.
TÔNG THƯ
DƯỚI DẠNG “TỰ SẮC”
CỦA GIÁO HOÀNG
PHANXICÔ
Đời Sống Chung
(Communis vita)
VỀ MỘT SỐ THAY ĐỔI QUY ĐỊNH CỦA BỘ GIÁO LUẬT
Sống trong cộng đoàn là một yếu tố thiết yếu của đời tu, và “các tu sĩ phải cư ngụ tại nhà dòng của mình, giữ đời sống chung và không được vắng nhà nếu không có phép của Bề Trên” (Bộ Giáo Luật GHCG, 1983, Điều 665 § 1). Thế nhưng, kinh nghiệm những năm gần đây đã cho thấy, có xảy ra những tình trạng liên quan đến việc vắng khỏi nhà dòng một cách bất hợp pháp, trong suốt những lần vắng nhà ấy các tu sĩ đã tự mình thoát ra khỏi thẩm quyền của vị Bề Trên hợp pháp, và đôi khi họ không bị lần ra dấu vết.
Bộ Giáo Luật đòi các vị Bề Trên phải tìm kiếm người tu sĩ vắng mặt bất hợp pháp này, nhằm giúp họ quay trở về và bền đỗ trong ơn gọi của mình (Bộ Giáo Luật GHCG, 1983, Điều 665 § 2). Tuy nhiên, không ít lần Bề Trên không thể tìm được người tu sĩ vắng nhà ấy. Theo như Giáo Luật quy định, trải qua ít là 6 tháng vắng mặt bất hợp pháp (x. Bộ Giáo Luật GHCG, 1983, Điều 696), thì người ta có thể bắt đầu tiến trình sa thải khỏi dòng tu, thể theo thủ tục đã được quy định (Bộ Giáo Luật GHCG, 1983, Điều 697). Thế nhưng, khi bỏ qua nơi chốn mà người tu sĩ cư ngụ, thì việc đưa ra tính chắc chắn pháp lý đối với tình cảnh sự việc lại trở nên khó khăn.
Do đó, giữ nguyên những gì Giáo Luật quy định về việc sa thải sau 6 tháng vắng nhà bất hợp pháp, và nhằm mục đích giúp các hội dòng giữ kỷ luật cần thiết, và có thể tiến hành thủ tục sa thải thành viên vắng mặt bất hợp pháp, đặc biệt là những trường hợp không thể tìm biết đương sự ở đâu, tôi quyết định bổ sung vào điều 694 § 1 của Bộ Giáo Luật GHCG, như sau: trong số các lý do sa thải ipso facto, cũng thêm vào việc vắng nhà bất hợp pháp lâu ngày, phải kéo dài ít nhất là 12 tháng liên tục, với cùng một thủ tục được mô tả trong điều 694 § 2 của Bộ Giáo Luật GHCG. Để có được những hiệu quả pháp lý, tuyên bố về sự việc từ phía Bề Trên thượng cấp phải được Toà Thánh xác nhận; đối với những hội dòng thuộc quyền giáo phận, thì quyền xác nhận này sẽ do vị Giám Mục chính toà.
Ngoài ra, việc giới thiệu khoản mới này tại § 1 điều 694 cũng đòi hỏi phải điều chỉnh điều 729, liên quan đến các tu hội đời, đối với những hội dòng ấy, chưa có dự kiến áp dụng quy định sa thải cho việc vắng mặt bất hợp pháp.
Với tất cả những gì được cân nhắc, nay tôi quy định những điều dưới đây:
- Điều 694 trong Bộ Giáo Luật GHCG được thay thế bằng bản văn sau đây:
- 1. Phải được kể là bị sa thải khỏi hội dòng, vì chính sự việc, người tu sĩ nào:
1) chối bỏ hiển nhiên đức tin Công Giáo;
2) đã kết hôn hoặc mưu toan kết hôn, dù chỉ là dân sự;
3) tự vắng mặt bất hợp pháp khỏi nhà dòng, ứng với những quy định của điều 665 § 2, trong 12 tháng liên tục, và trong tình trạng không thể tìm biết người tu sĩ đó ở đâu.
- 2. Trong những trường hợp như vậy, không cần trì hoãn, với các chứng cứ được thu thập, vị Bề Trên thượng cấp cùng với vị cố vấn riêng phải đưa ra tuyên bố về sự việc ấy, ngõ hầu việc sa thải được quyết định theo pháp lý.
- 3. Trong trường hợp được nói ở § 1 số 3, để tuyên bố có tính pháp lý, tuyên bố ấy phải được Toà Thánh xác nhận; đối với những hội dòng thuộc quyền giáo phận thì quyền xác nhận này thuộc về vị Giám Mục chính toà.
- Điều 729 của Bộ Giáo Luật GHCG được thay thế bằng bản văn sau đây:
Việc sa thải một thành viên khỏi hội dòng chiếu theo những điều luật 694 § 1, số 1 và 2, và điều 695. Hiến pháp cũng phải quy định những lý do sa thải khác, miễn là các lý do ấy phải nghiêm trọng tương ứng, thuộc toà ngoài, có thể quy trách nhiệm và được chứng minh theo pháp lý, và miễn là phải giữ đúng thủ tục đã được thiết lập trong các điều luật 697-700. Đối với thành viên bị sa thải, sẽ áp dụng quy định tại điều 701.
Bằng việc cân nhắc kỹ lưỡng cùng với Tông Thư dưới dạng Tự Sắc, tôi truyền rằng luật này phải được tuân giữ và có hiệu lực vững chắc, bất chấp mọi điều ngược lại thậm chí đáng đề cập đặc biệt, và điều luật này sẽ được ban hành ngang qua việc đăng tải trên báo Quan Sát Viên Roma (Osservatore Romano), có hiệu lực kể từ ngày 10 tháng 04 năm 2019. Và sau đó, nó được xuất bản trong ấn phẩm chính thức của Công báo Tông Toà (Acta Apostolicae Sedis).
Được ban hành tại Roma, Đền thánh Phê-rô, ngày 19 tháng 03 năm 2019
Lễ trọng kính thánh Giu-se, Bạn Trăm Năm Đức Trinh Nữ
Năm thứ VII triều đại giáo hoàng
PHANXICÔ
Thái Hiệp, SJ dịch
(vaticannews 28.03.2019)