Vào lúc 09g30 sáng thứ sáu ngày 30/12/2016, tuy trời mưa dầm lạnh lẽo, nhưng hơn 120 Linh mục, đông đảo các tu sĩ nam nữ thuộc những Hội Dòng như Dòng Chúa Cứu Thế, Dòng Thánh Tâm, Dòng Thiên An, Dòng Mến Thánh Giá, Dòng Con Đức Mẹ Vô Nhiễm, Dòng Con Đức Mẹ Đi Viếng, Dòng Kín, các chủng sinh và quý ông bà anh chị em trong các Giáo Hạt của Tổng Giáo Phận Huế, quy tụ về Nhà Thờ Chính Tòa Phủ Cam để cùng Đức Cha Phanxicô Xavie Lê Văn Hồng hiệp dâng Thánh lễ Tạ ơn kết thúc sứ vụ thật sốt sắng và trang trọng.
Sau lời chào đầu Phụng Vụ, Đức Cha đã đưa dẫn cộng đoàn phụng vụ đi vào Thánh Lễ với tâm tình là cùng ngài dâng lên Thiên Chúa lời tạ ơn kết thúc sứ vụ Chủ chăn trong suốt thời gian 47 năm Linh mục và 11 năm Giám mục tại Tổng giáo phận Huế thân yêu này.
Ngài cho thấy ngày lễ hôm nay cũng nhằm vào ngày cuối năm dương lịch, và là lễ Thánh Gia thất của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse. Điều này mang ý nghĩa thích hợp để mọi người nhìn lại một năm cũ đang qua và chuẩn bị đón tiếp một năm mới sắp đến với tâm tình yêu thương, hiệp thông của đại gia đình Giáo phận.
Chia sẻ tâm tình của bản thân khi nhìn về quá khứ, ngài cảm nghiệm một cách sâu sắc tình yêu và lòng thương xót của Chúa đối với ngài. Chúa đã cho ngài được làm con Chúa và Hội Thánh qua Bí tích rửa tội. Chúa tuyển chọn ngài, qua Đức TGM Philipphê Nguyễn Kim Điền, để trở thành linh mục của Chúa năm 1969, và Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã thương bổ nhiệm ngài làm Giám mục Phụ tá của TGP Huế năm 2005. Bảy năm sau, Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã tín nhiệm trao cho ngài chức vụ Tổng Giám Mục của TGP Huế thân yêu nầy vào ngày 18/8/2012. Bây giờ, sau hơn 4 năm trong sứ vụ chủ chăn, ngài được Đức Thánh Cha Phanxicô cho phép nghỉ hưu vì tuổi tác theo Giáo luật.
Ngài cảm thấy đây là một cuộc hành trình như trong mơ, vì ngài chưa bao giờ dám nghĩ tới khi ý thức thân phận kiếp người mỏng dòn, yếu hèn và tội lỗi của mình. Ngài khẳng định chỉ có lòng thương xót và tình thương của Chúa mới lý giải được chương trình của Chúa mà thôi. Tất cả là hồng ân, xin tạ ơn Chúa đến muôn đời.
Trong cuộc hành trình này, ngài không bao giờ quên công ơn cao dày trời bể của Gia đình, của các vị Bề trên, đặc biệt Đức Tổng Têphanô, tiền nhiệm của ngài, các Giáo sư, tình hiệp thông huynh đệ của anh em Linh mục, lời cầu nguyện và sự cộng tác của các Tu sĩ nam nữ và mọi người, đã dành cho ngài. Ngài xin hết lòng tri ân và cảm tạ mọi người vì tất cả… Xin Chúa chúc lành và trả công bội hậu cho mọi người.
Ngài xin tất cả mọi người rộng lòng tha thứ về những thiếu sót, thiếu tế nhị, hay vô tình gây ra những điều làm phiền lòng người khác trong suốt thời gian sống và làm việc với nhau, bên nhau.
Sau cùng, ngài mời gọi cộng đoàn cúi đầu khiêm tốn nhìn nhận tội lỗi, xin Chúa tha thứ, thanh tẩy, để xứng đáng dâng Thánh Lễ tạ ơn này.
Cộng đoàn sốt sắng cùng nhau đi vào Thánh Lễ giữa tiếng đàn ca, tiếng hát, lời kinh rộn ràng, vui tươi, chúc tụng ngợi khen, tạ ơn Thiên Chúa, quanh các vị Chủ chăn, chẳng khác nào khung cảnh Thiên Đàng tại thế, trong ánh sáng chan hòa và hương hoa thơm ngát. Thật ấm cúng đầy tình yêu thương hiệp nhất của đại gia đình Giáo phận.
Sau khi cộng đoàn phụng vụ nghe công bố Tin Mừng xong, Linh mục Gioakim Nguyễn Văn Hùng chia sẻ Lời Chúa ngắn gọn, nhưng đầy ý nghĩa. Ngài nói hôm nay Lễ Thánh Gia Thất, Giáo Hội mời gọi mọi người chiêm ngắm gia đình Thánh Gia Nazarét, để múc lấy bí quyết hạnh phúc đích thực cho gia đình mình.
Nhìn gia đình Thánh Gia trong Hang Đá Bêlem như một khung cảnh thần tiên và thơ mộng trong Mùa Giáng Sinh, dễ làm chúng ta quên đi cuộc sống thực tế với bao khó khăn thử thách mà Gia đình Thánh Gia phải trải qua. Ngài đã nêu lại một số cảnh bối rối mà ít đôi vợ chồng phải trải qua như Mẹ Maria và Thánh Giuse: chưa về chung sống với nhau mà hay tin vợ mình có mang và đứa con không phải là giọt máu của mình; vợ sắp sinh lại phải ra đi không biết bao nhiêu dặm đường trở về quê quán để khai sổ hộ khẩu; vợ chuyển bụng mà không tìm ra một chỗ trong quán trọ, đành phải vào một chuồng súc vật và đứa con đầu lòng đã ra đời tại đó; đứa con vừa mới chào đời, đã phải vội vã lên đường đi lánh nạn; sau khi Hêrôđê băng hà,thì đem con về.
Ngài khẳng định Gia đình Thánh Gia vượt qua những khó khăn thử thách, là nhờ Thánh Giuse, một người cha đầy bôn ba, vất vả, dẫn dắt gia đình qua biết bao sóng gió nguy nan ùa tới, như muốn nhận chìm gia đình. Thánh Giuse vẫn mãi là chỗ dựa vững chắc của Gia đình Thánh Gia. Ngài chu toàn bổn phận của một gia trưởng trong gia đình khó khăn. Ngài là mẫu gương cho các người cha trong gia đình. Từ đó, Cha Gioakim áp dụng vào:
“Giáo phận là một đại gia đình. Đức Giám mục là người cha của đại gia đình nầy. Hôm nay, mọi thành phần con cái của Giáo phận Huế sum họp về đây, dâng Thánh Lễ để Tạ Ơn Chúa vì Chúa đã thương ban cho Giáo phận một người cha, đó là Đức Tổng Phanxicô Xavie, một người Cha đã tận tụy hy sinh phục vụ Giáo phận trong yêu thương và đầy trách nhiệm như khẩu hiệu mà Đức Tổng đã chọn: “Như người tôi tớ phục vụ”. Một người cha không sợ nghi nan, không thoái thác trách nhiệm, nhưng luôn là điểm tựa cho gia đình được yên vui và hạnh phúc.
Trong cuộc Tĩnh Tâm linh mục tháng 11/2016, Đức Tổng đã nói lên nỗi lòng của Đức Tổng với các linh mục: “Trong thời gian coi sóc giáo phận, vì trách nhiệm và bổn phận, nếu tôi có làm cho các cha buồn phiền, không bằng lòng, thì xin các cha tha thứ cho tôi để tôi về hưu, tâm hồn được thanh thản”.
Con cái nhiều khi không thấy được nỗi lòng của mẹ cha nên làm cho cha mẹ buồn phiền. Đến khi thấy được mới xin lỗi và tri ân thì lại quá trễ.
Một góa phụ kia vất vả làm lụng trong nhà máy để nuôi bốn đứa con, giờ nằm hấp hối trên giường. Đứng xung quanh bà, bây giờ là con cái lớn khôn. Anh trai cả khóc và nói với bà: “Mẹ ạ, mẹ thật tốt và hết lòng yêu thương chúng con. Chúng con muốn cám ơn mẹ. Chúng con thật hãnh diện về mẹ”. Bà nhướng đôi mắt và nói: “Tại sao các con đợi cho đến bây giờ mới nói điều đó? Sao trước đây các con chẳng bao giờ nói như vậy?”. Rồi bà nhắm mắt, ra đi trong an bình.
Chỉ còn hơn 10 ngày nữa, là Đức Tổng sẽ về hưu, hết trách nhiệm coi sóc Giáo phận. Gánh nặng trên vai sắp đặt xuống, chắc chắn Đức Tổng sẽ nhẹ hẳn người. Chúng con xin chia vui với Đức Tổng, nhưng quả thật với nhiều nuối tiếc, vì thời gian đi qua mau quá! Trong bầu khí của Thánh Lễ đặc biệt ấm cúng và đầy xúc động này, toàn thể con cái của Giáo phận Huế xin chân thành tri ân Đức Tổng. Và nếu chúng con có điều gì làm cho Đức Tổng buồn phiền, xin Đức Tổng tha thứ.
Chúng con kính chúc Đức Tổng luôn được dồi dào sức khỏe và chan hòa niềm vui. Kính chúc Đức Tổng “sống lâu trăm tuổi”, Ad Multos Annos. Đó là lời chúc chân thành của chúng con. Tuy nhiên, mọi sự đều do Thánh Ý của Chúa.
Cha kết thúc bài chia sẻ bằng câu: “Lạy Thánh Gia Nazarét, xin chúc lành cho tất cả chúng con. Amen.”
Thánh Lễ được tiếp tục trong sự tham dự tích cực của cộng đoàn phụng vụ đi vào phần hiệp lễ trang trọng. Muôn tấm lòng hiệp dâng với hiến tế Giêsu, Đấng đã dùng cái chết và sự sống lại của Ngài để cứu chuộc nhân loại.
Sau lời nguyện hiệp lễ, Cha Antôn Dương Quỳnh, đại diện cho toàn thể cộng đoàn con cái trong Giáo Phận dâng lời tri ân sâu xa và hiệp cùng Đức Tổng dâng lên Chúa lời tạ ơn vì đã giúp Đức Tổng hoàn thành sứ mạng mục tử, theo đúng châm ngôn “Như một người phục vụ” trên huy hiệu Giám mục của mình. Xin Mẹ La Vang tiếp tục đồng hành, yêu thương và ban cho Đức Tổng những năm tháng an vui chan chứa bên Mẹ.
Sau đó, mọi người cùng kính dâng Đức Tổng một bức tượng Mẹ La Vang và một lẵng hoa tươi thắm rực rỡ, như ước mong Đức Tổng luôn có Mẹ bên cạnh để cuộc đời được tươi đẹp mãi.
Các em thiếu nhi Giáo xứ Chính Tòa Phủ Cam tiếp dâng lên Đức Tổng một vũ khúc tri ân thật nhí nhảnh, vui tươi và dễ thương, với đầy đủ các thành phần Linh mục, tu sĩ nam nữ và đại diện giáo dân các Giáo Hạt, nhất là sự hiện diện của “Đức Tổng nhí” rất đáng yêu. Các em muốn thay tất cả mọi người, biểu tỏ lòng cảm tạ biết ơn Đức Tổng trong vai trò một người cha, người mẹ đầy tình yêu thương con cái, luôn che chở từng ngày, giúp con cái no nê bên suối hoan lạc và lớn lên trong Ơn thánh.
Đức Tổng Phanxicô Xavie, một lần nữa, nói lên lòng cám ơn với quý Linh mục, tu sĩ nam nữ, cùng toàn thể cộng đoàn đã hiện diện, hiệp dâng Thánh Lễ Tạ Ơn thật sốt sắng với ngài. Đặc biệt là cám ơn tiết mục của các em đã khiến ngài như sống lại niềm vui của tuổi thơ tuyệt vời. Xin Chúa chúc lành cho mọi người.
Sau bài ca kết lễ, Đức Tổng đã cùng các cha, chụp hình lưu niệm ngay tại Cung Thánh.
Mọi người được mời về tham dự bữa tiệc thân tình tại Tòa Tổng Giám mục do các chị em Dòng Con Đức Mẹ Đi Viếng phục vụ.
Muôn đời cảm tạ hồng ân,
Tình thương Thiên Chúa ân cần theo con!
(WTGP.Huế 31.12.2016)