Phỏng vấn ông Kiko Arguello, người sáng lập phong trào “Con đường tân dự tòng”
Trong các ngày từ mùng 5 đến mùng 8 tháng 5 vừa qua, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Tuyên Ngôn “Nostra Aetate” của Công Đồng Chung Vatican II và 70 năm chấm dứt cuộc diệt chủng Do Thái, một cuộc gặp gỡ quốc tế đã diễn ra tại Galilea bên Thánh Địa.
Cuộc gặp gỡ đã do nhóm quốc tế của “Con đường tân dự tòng” bao gồm ông Kiko Arguello, bà Carmen Hernandez, linh mục Mario Pezzi và linh mục Rino Rossi, Giám đốc Nhà Galilea tổ chức tại “Domus Galilaeae” bên bờ hồ Tiberiade.
Tham dự đại hội, đã có 120 Rabbi Do Thái toàn thế giới, 7 Hồng Y, 20 Giám Mục và nhiều giáo lý viên lưu động và các linh mục thành viên phong trào “Con đường tân dự tòng”, tổng cộng gồm 400 người.
Đây là một sáng kiến chưa từng có và được Đức Thánh Cha Phanxicô khích lệ, ngài coi đây là một phương thế để củng cố tình huynh đệ giữa hai cộng đoàn.
Bảy Hồng Y tham dự, gồm ĐHY George Pell, Chủ tịch Hội đồng kinh tế của Toà Thánh; ĐHY Stanislao Rylko, Chủ tịch Hội Đồng Tòa Thánh về giáo dân; ĐHY Placidus Telesphore Toppo, TGM Ranchi Ấn Độ; ĐHY Christoph Schoenborn, TGM Vienne Áo; ĐHY Paul Cordes, nguyên Chủ tịch tổ chứcCor Unum, Đồng Tâm, của Toà Thánh; ĐHY Andrew Yeom Soo-jung, TGM Seoul Nam Hàn, và ĐHY Paolo Romeo, TGM Palermo Nam Italia.
Trong sứ điệp chào thăm đại hội, Đức Thánh Cha Phanxicô viết:
– “Tôi gửi lời chào tới tất cả anh chị em tham dự cuộc gặp gỡ này và tôi bảo đảm với anh chị em sự gần gũi tinh thần của tôi. Tôi hy vọng rằng cuộc gặp gỡ của anh chị em là một dịp giúp cùng cố các liện hệ huynh đệ mà anh chị em chia sẻ, và để làm cho biết đến tiếng kêu của những người vô tội qua ngôn ngữ âm nhạc. Hiệp nhất với anh chị em, tôi cầu xin Chúa lắng nghe tiếng kêu than này và chữa lành các nỗi thống khổ của tất cả những người khổ đau. Tôi cũng cầu xin cho các con tim rộng mở cho lời khẩn nài của những người vô tội trên toàn thế giới. Với các tâm tình này, tôi khẩn nài Thiên Chúa ban phước lành dồi dào trên tất cả anh chị em như bảo chứng của hòa bình và sức mạnh”.
Trong 4 ngày gặp gỡ, các tham dự viên đã bàn về một số thách đố chung như: sứ mạng cứu độ của dân tộc Do Thái và của Giáo Hội Công Giáo trong thế giới ngày nay; việc thông truyền đức tin cho các thế hệ sắp tới; sự tương phản giữa nhân loại học Kitô Do Thái và các thứ nhân loại học dựa trên tiền đề chối bỏ Thiên Chúa; hiện tượng tái nảy sinh trào lưu bài Do Thái và trào lưu cực đoan bài người nước ngoài.
Trong ngày cuối cùng, khi trình bày kinh nghiệm của các vị về cuộc gặp gỡ này, các Rabbi Do thái đã tỏ ra ngạc nhiên nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong một cộng đồng hiệp thông như vậy và khẳng định rằng: “Đây là một cuộc gặp gỡ lịch sử. Chưa bao giờ trong Do Thái Giáo, chúng tôi đã tụ họp đông đảo các rabbi thuộc các truyền thống khác nhau như thế: từ truyền thống chính thống, bảo thủ, cho đến các truyền thống cải cách và tái thiết.”
Trong tuyên ngôn chung, các Rabbi Do Thái bày tỏ xúc động mạnh, khi thấy trong Con đường Tân Dự Tòng, người ta thông truyền đức tin cho con cái, đang tái tạo các gia đình và các tín hữu đạt tới sự nhận thức về Kinh Thánh và các căn cội của Kitô giáo; từ tất cả những điều đó, nảy sinh một lòng kính trọng sâu xa và yêu mến dân tộc Do Thái.
Trong đại hội, các tham dự viên đã nghe trình diễn nhạc kịch giao hưởng tựa đề “Nỗi khổ đau của những người vô tội”, do ca đoàn của phong tràoCon đường tân dự tòng trình bầy. Đây là một tác phẩm do Ông Kiko Arguello sáng tác, gợi lại cuộc diệt chủng Do Thái và giúp thính giả suy niệm về sự đau khổ của những người vô tội; tình trạng này đang diễn ra nơi các tín hữu Kitô tại một số nước Phi châu và Trung Đông.
Bản nhạc kịch giao hưởng này đã được phong trào Con đường tân dự tòng trình diễn nhiều lần. Lần đầu tiên tại Boston hồi năm 2012; tiếp đó, tại trung tâm Lincoln ở New York trước 3000 người Do Thái và hàng chục Rabbi. Trong cùng năm, nó cũng đã được trình diễn tại rạp hát Bechar Gerard ở Giêrusalem. Vào tháng 6 năm 2013, nó đã được trình diễn tại Auschwitz trước “Cửa sự chết” trước sự tham dự của 15.000 người.
Sau đây, là một số nhận định của ông Kiko Arguello, sáng lập viên phong trào Con đường tân dự tòng, về đại hội nói trên.
+++
Hỏi: Thưa ông, ai đã đưa ra sáng kiến cuộc gặp gỡ quốc tế Do Thái Kitô này tại Thánh Địa?
Đáp:
Đó đã là ý tưởng của các Rabbi New York. Sau khi phong trào Con đường tân dự tòng thực hiện Buổi hòa nhạc giao hưởng có tựa đề “Nỗi khổ đau của những người vô tội” tại trung tâm Lincoln bên New York khiến cho các Rabbi rất thích, các Rabbi đã nghĩ tới việc cũng xin trình diễn tại Auschwitz trước “Cửa tử thần”. Và trong dịp này, đã có tới 60 Giám Mục Ba Lan và 15.000 tín hữu, với biết bao nhiêu Rabbi tham dự. Khi đó Rabbi Rosenbaum, theo khuynh hướng cải cách, đã rất xúc động và đã nói rằng ông không muốn tương quan yêu thương và hiệp thông này với phong tràoCon đường tân dự tòng dừng lại. Ông nói: “Ít Rabbi biết điều đang xảy ra trong Giáo Hội Công Giáo với phong trào Con đường tân dự tòng: tình yêu thương mà quý vị có đối với dân tộc Do Thái đến từ dự tòng của Giáo Hội Công Giáo. Trong phong trào, người ta giải thích các nguồn gốc sâu xa của đức tin chúng ta: tổ phụ Abraham, biến cố xuất hành, lịch sử cứu độ vv..” Rồi Rabbi nói: “Tại sao chúng ta lại không tổ chức một cuộc gặp gỡ tại Nhà Galilea, và mời các Rabbi, tất cả các Rabbi toàn Âu châu và trên thế giới tham dự?” Và tôi trả lời: “Mẹ ơi, khó lắm! Nhưng mà thôi, được rồi. Vậy thì xin Rabbi viết thư mời đi”. Thế là ông ta và Rabbi Greenberg, là người rất có uy tín, đã viết thư mời tất cả các Rabbi trên thế giới tham dự cuộc gặp gỡ vào tháng 5 này. Lá thư cũng có chữ ký của tôi và của ĐHY O’Malley, ĐHY Canhizares và Rabbi Rosen, đặc trách tương quan giữa Giáo Hội Công Giáo và Do Thái Giáo. Và chúng tôi đợi xem điều gì sẽ xảy ra. Và sự ngạc nhiên, đó là đã có 120 Rabbi trên toàn thế giới tham dự. Thật là điều tuyệt vời! Các Rabbi thuộc nhiều trường phái khác nhau: chính thống, tự do, cải cách. Đây là lần đầu tiên họ cùng nhau hội họp và các Rabbi nói rằng: “Đây là một phép lạ mà chỉ có Giáo Hội Công Giáo mới làm được thôi”.
Hỏi: Đâu là sứ mệnh hiện nay của các tín hữu Do Thái và Kitô, thưa ông?
Đáp:
Chúng tôi đã trinh diễn khúc giao hưởng và tất cả cùng nhau hát Shema Israel, Hỡi Israel, hãy lắng nghe. Vài người đã khóc vì thực sự cảm động, bởi vì sách Talmud có nói: “Ngày mà các tín hữu công giáo, các dân ngoại, với tín hữu Do Thái sẽ hát Shema Israel, Đấng Cứu Thế sẽ đến”. Vì thế, tất cả mọi nguời đều rất xúc động. Sau đó, chúng tôi đã làm một bảng câu hỏi cho các nhóm, gồm lẫn lộn các Hồng Y, Giám Mục và các Rabbi. Một trong những câu hỏi đã là “Đâu là sứ mệnh cứu độ của dân Do thái và của Giáo Hội Công Giáo trong thời diểm này của thế giới?” Chúng tôi đã giải thích phong trào Con đường tân dự tòng đang rộng mở tại Á châu bên Trung Quốc, bên Lào, bên Campuhcia như thế nào, và chúng tôi đang đem sách Torah, tức Thánh Kinh Do thái là ánh sáng thế gian, và Tin Mừng đến các quốc gia này, là những nước đã sống dưới chế độ cộng sản, như thế nào. Họ đã rất xúc động và rất hiệp nhất. Chúng tôi hiệp nhất trong sứ mệnh lớn lao này.
Hỏi: Câu trả lởi của các Rabbi Do Thái dã như thế nào, thưa ông?
Đáp:
Tuyệt vời! Tuyệt vời! Rabbi Brodman, một trong các Rabbi quan trọng nhất, đã nói: “Đây là một biến cố chứng minh cho thấy Đấng Messia đang ở ngoài cửa rồi”. Sau đó, các Rabbi đã nói những điều tuyệt diệu. Nhà Galilea cũng làm mọi người rất hài lòng: ngôi nhà xinh đẹp tiếp đón bạn, rồi các bài hát. Chúng tôi đã múa nhảy, bởi vì trong các ngày này kết thúc “Lag Ba’ omer”, là thời gian buồn thương tưởng niệm hiến tế của Rabbi Akiva. Có một lúc, khi kết thúc “Lag Ba o’mer”, trong đó người ta đốt lên một đống lửa lớn trong tất cả mọi hội đường Do thái và người ta múa nhảy. Chúng tôi cũng đã làm tại đây và tất cả mọi người cũng nhau nhảy múa: các Hông Y, các Giám Mục và tất cả các Rabbi. Đã thật là cảm động! Các Rabbi Do Thái đã không tin vào mắt mình, vào điều đang xảy ra. Đó đã thật là một sự kiện lịch sử. Vì thế, họ muốn tương quan này tiếp tục. Có một điều đã khiến cho các Rabbi vô cùng xúc động, đó là việc thông chuyền đức tin cho các thế hệ trẻ, bởi vì họ gặp rất nhiều vấn đề trong lãnh vực này. Thật thế, người trẻ bị tục hóa. Chúng tôi đã cho chiếu một video giải thích việc thông truyền đức tin xảy ra như thế nào trong phong trào Con đường tân dự tòng. Các Rabbi đã rất cảm động trông thấy giới phụ huynh biết giải thích Lời Chúa cho con cái, hỏi con cái: Lời Chúa nói với con điều gì trong ngày hôm nay, trong cuộc sống của con? Các Rabbi rất xúc động và muốn chúng tôi trợ giúp họ trong công việc này. (RG 9-5-2015; SD 9-5-2015)
(Vatican 20.5.2015)
Linh Tiến Khải