Tin Mừng phụng vụ mùa thường niên những ngày qua tỏ lộ Chân Dung Chúa Giêsu là Đấng kiện toàn lề luật. Qua cấu trúc : “Anh em đã nghe luật dạy rằng…, còn Thầy, Thầy bảo…”, thánh sử Matthew cho thấy Chúa Giêsu chính là Lề Luật Mới cho con người. Nếu trước đến giờ người Do Thái sống dựa trên Lề Luật Cựu Ước, thì giờ đây Chúa Giêsu chính là Luật Mới để tất cả qui chiếu vào Ngài mà sống.
Tin mừng hôm nay trình bày điểm cuối và cũng là đỉnh cao của việc kiện toàn lề luật khi nói về việc Chúa Giêsu kiện toàn luật yêu thương. Luật cũ dạy rằng: hãy yêu đồng loại/ người thân cận và hãy ghét kẻ thù; Chúa Giêsu dạy: hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ bắt bớ vì đó là điều giúp anh em nên giống Cha Trên Trời. Chúa Giêsu đã dạy và đã sống tình yêu ấy khi cầu xin Chúa Cha tha thứ cho kẻ bắt bớ, giết hại mình: “Lạy Cha, xin tha cho họ vì họ không biết…”
Còn tôi thì sao? Tôi có muốn và sẵn sàng trân trọng những khác biệt, lắng nghe những chống đối, tha thứ những lỗi lầm của người khác gây ra cho tôi? Cha Trên Trời còn “cho nắng chiếu soi người lành lẫn kẻ dữ và cho mưa xuống trên người công chính lẫn kẻ bất chính”, tôi là ai mà đòi xét xử và kết án họ, tôi là ai mà muốn lấy đi cơ hội hoán cải của họ?
Hóa ra nơi tình yêu thiên chúa không có sự loại trừ. Cả người tốt lẫn kẻ xấu đều được yêu: “Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ bắt bớ”; cả người tốt lẫn kẻ xấu đều được trao ban cơ hội: “Người cho nắng chiếu soi người lành lẫn kẻ dữ và cho mưa xuống trên người công chính lẫn kẻ bất chính.” Phải chăng Thiên Chúa không công minh, không biết phân biệt tốt xấu khi Người làm thế? Phải chăng Chúa Giêsu dạy người ta chấp nhận cả điều xấu xa, độc dữ? Chúa Giêsu chắc chắn không chấp nhận điều xấu dữ vì Ngài luôn mời gọi: “Hãy nên hoàn thiện như Cha Trên Trời là Đấng hoàn thiện”. Nếu Thiên Chúa không chấp nhận điều xấu dữ, tại sao Người lại dạy phải yêu cả người xấu, tha cho người độc ác? Thiên Chúa tự mâu thuẫn với chính mình chăng? Thưa không, Thiên Chúa không tự mâu thuẫn, nhưng luôn tỏ lộ bản tính tốt lành của Người qua tình yêu. Vì yêu thương, Thiên Chúa đã nghĩ ra cách tốt nhất để mọi người đều có cơ hội hoán cải và nên hoàn thiện, cả người lành lẫn kẻ dữ. Thiên Chúa đã không “vơ đũa cả nắm”, nhưng đã phân biệt giữa ‘việc xấu con người làm’ và ‘chính con người’. Thiên Chúa không chấp nhận điều xấu con người làm, nhưng Người vẫn Tin Tưởng và Yêu Thương chính họ để rồi trao cho họ cơ hội hoán cải, bỏ đi điều xấu và học nên hoàn thiện như Cha Trên Trời. Cứ ngắm cách Chúa Giêsu nhìn và nghe lời Ngài nói với người phụ nữ tội lỗi thì sẽ rõ: “Chị hãy về và từ nay đừng phạm tội nữa.” Tình yêu tha thứ của Chúa Giêsu đối với người phụ nữ tội lỗi không có điều kiện nào khác ngoài một đòi hỏi duy nhất “từ nay đừng phạm tội nữa”. Có lẽ đó cũng là tình yêu Thiên Chúa dành cho con người hôm nay, và dành cho chính tôi.
Nhưng làm thế nào để “không phạm tội nữa”? Chúa Giêsu đòi hỏi một điều quá đáng vậy sao? Thưa không, Chúa Giêsu không quá đáng. Ngài đã trao cho luật để trợ giúp con người. Luật Cựu ước giúp ngăn cấm phạm tội, nhưng cũng giúp kết án khi người ta phạm tội, và như thế lấy đi cơ hội hoán cải của người thành tâm. Chính Luật Mới đem lại cho con người co hội để hoán cải và nên hoàn thiện. Luật mới ấy hệ tại chính yếu ở Yêu Thương, yêu thương không chỉ dừng lại ở người thân, mà còn lan đến cả kẻ thù, ko chỉ dừng lại ở ko báo thù mà còn đẩy đến việc làm ơn cho họ nữa, để họ có cơ hội hoán cải lớn hơn. Chúa Giêsu đã tha thứ, đã cầu nguyện và đã mời gọi người tội lỗi hoán cải để nên hoàn thiện ; Cha Trên Trời vẫn“cho nắng chiếu soi người lành lẫn kẻ dữ và cho mưa xuống trên người công chính lẫn kẻ bất chính”. Còn tôi thì sao?
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con cảm nghiệm thâm sâu ơn tha thứ và lời mời gọi Chúa dành cho con, xin cho con yêu mến Chúa hơn và nên giống Chúa hơn mỗi ngày trong Yêu Thương, Tha Thứ và Gọi Mời. Amen.
Vinhsơn Phạm Văn Đoàn, S.J.