Tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu

Trong dòng lịch sử Giáo hội, vào thế kỷ 11 và 12 mới xuất hiện việc sùng kính Thánh Tâm Chúa Giêsu. Nhiều vị thánh có công khơi lên lòng tôn sùng Thánh Tâm như thánh Anselmô, thánh Bênađinô, thánh Gertruđê, thánh Bênađô, thánh Bônaventura. Từ thế kỷ 13 tới thế kỷ 16, lòng sùng kính này bắt đầu được quảng bá, nhưng chưa được phổ biến rộng khắp, chỉ hạn hẹp trong các dòng tu hay những tâm hồn thánh thiện, ngoại trừ lòng tôn sùng năm vết thương Chúa, trong đó nổi bật nhất là vết thương nơi trái tim. Dòng Phanxicô có công hơn cả trong việc phổ biến sự tôn sùng năm vết thương Chúa.

Từ giữa thế kỷ XVII, lòng tôn sùng Thánh Tâm được thánh Gioan Êuđê (1680) cổ võ mạnh mẽ, nhất là với thánh nữ Margarita Maria Alacoque (1690) qua các thị kiến tại tu viện Thăm Viếng ở Paray le Monial vào năm 1673 và 1675. Trong các thị kiến, thánh nữ được Chúa Giêsu chỉ cho thấy Trái Tim Người. Thánh nữ còn được ủy thác việc cổ võ xin có một ngày lễ kính Thánh Tâm. Năm 1765,  ĐTC Clêmentê XIII (1758 – 1769) chuẩn y cho các Giám mục Ba Lan và Hội Huynh Đệ Thánh Tâm ở Rôma có riêng một lễ kính Thánh Tâm Chúa và năm 1856, ÐTC Piô IX mới chính thức thiết lập ngày lễ này trong toàn Giáo hội. Về sau, có thêm nhiều giáo huấn liên hệ đến việc tôn sùng Thánh Tâm của các vị giáo hoàng.
Trong Huấn dụ về “Tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu” ban hành ngày 6.2.1965 để kỷ niệm 200 năm thành lập lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu, Chân phước Giáo Hoàng Phaolô VI nhắn nhủ: “Sự tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu là việc rất cao quý và đặc biệt cần thiết cho thời đại này. Ta ước mong việc này được tổ chức với nghi thức phụng vụ để phát triển mỗi ngày mỗi rộng lớn hơn, hầu cho mọi Kitô hữu được say sưa lòng tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu và nhờ đó được đổi mới về mọi phương diện. Việc tôn sùng này cốt yếu là kính thờ Chúa Giêsu một cách xứng đáng và đền tạ Thánh Tâm Chúa Giêsu về tội lỗi của ta”.

Riêng tại Việt Nam, việc tôn sùng Thánh Tâm ngày càng triển nở, nhất là từ khi có sự hiện diện của hội đoàn Gia Đình Phạt Tạ Thánh Tâm Việt Nam (GĐPTTTVN). Đoàn thể này được thành lập do sự hợp nhất hai đoàn thể cùng tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu gồm Hội Liên Minh Thánh Tâm (do cha Edouard Hamon SJ sáng lập năm 1883 tại Canada, truyền sang GHCGVN năm 1942), sau đổi tên thành Gia Đình Thánh Tâm và Hội Gia Đình Phạt Tạ (do cha Phêrô Phạm Tuấn Binh, GP Vĩnh Long, thành lập năm 1945) với bản nội quy đã được Đức TGM GB. Phạm Minh Mẫn (sau này là Hồng y) châu phê vào ngày 14.4.1999. Hiện thời, GĐPTTTVN đã lan tỏa nơi nhiều giáo phận, giáo xứ, giáo họ với hàng ngàn thành viên cổ súy lòng tôn sùng, đền tạ và liên kết chặt chẽ với Thánh Tâm Chúa Giêsu nhằm thánh hóa bản thân và gia đình, thực hiện ơn gọi tông đồ, phục vụ các đối tượng nghèo khổ cơ nhỡ…
Việc tôn sùng Thánh Tâm cũng sẽ khơi động tâm trí mỗi Kitô hữu về lòng thương xót của Chúa Giêsu, khởi nguồn từ Thiên Chúa Cha, và làm theo Lời Người: “Phúc thay ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương” (Mt 5,7).

HOÀNG ANH