“Chúng tôi rất vui mừng về việc Bộ Phong Thánh đã công nhận cha Mario Borzaga, Dòng Hiến sĩ Đức Mẹ Vô Nhiễm, và anh Paul Thoj Xyooj – giáo lý viên người Lào, là những người tử vì đạo. Chúng tôi mong đợi vụ án xin phong chân phước thứ hai cũng sẽ có kết quả tốt đẹp –vụ án này vẫn đang được tiến hành–, về 15 vị tử đạo khác, gồm cả các nhà truyền giáo và giáo dân Lào”, đó là phát biểu của Đức Giám Mục Louis-Marie Ling Mangkhanekhoun trong cuộc phỏng vấn của hãng tin Fides.
Đức Cha Mangkhanekhoun là Đại Diện Tông Toà Pắc-Xế thuộc vùng Hạ Lào, và người đứng đầu Văn phòng về các Vị Tử Đạo của Hội Đồng Giám Mục Lào và Campuchia (CELAC).
Đức Cha Mangkhanekhoun vừa từ Phnom Penh trở về sau khi cùng với 3 giám mục Lào khác tham dự Hội nghị của CELAC diễn ra tại thủ đô Campuchia. Ngài nói: “Trong Hội nghị, chúng tôi đã nghe tin về sắc lệnh công nhận cha Borzaga và anh Paul là các vị tử đạo, chúng tôi rất vui mừng, hài lòng và hy vọng. Kinh nghiệm của Hội nghị luôn đem lại hoa trái và rất có giá trị đối với các Giám mục Lào chúng tôi. Chúng tôi đã chia sẻ tin vuinày cho Giáo Hội của chúng tôi. Khi chia sẻ và cộng tác với nhau, các giám mục chúng tôi sẽ được lớn lên”.
Về các vị tử đạo, Đức cha bày tỏ mong muốn: “Chúng tôi muốn mừng kính chung tất cả các vị tử đạo. Tất cả 17 vị đều thuộc Hạt Đại Diện Tông Toà Luang Prabang. Chúng tôi không biết sẽ cử hành Thánh lễ tôn phong Chân Phước như thế nào, ở đâu và khi nào. Tất nhiên đó sẽ là một sự kiện chứng tá Kitô giáo vĩ đại liên quan đến toàn thể Giáo Hội tại Lào. Chúng tôi hy vọng lễ tôn phong Chân Phước sẽ diễn ra tại Lào: điều đó sẽ hết sức có ý nghĩa đối với đoàn chiên nhỏ bé của Giáo Hội chúng tôi”.
Đức Cha nói rằng Giáo Hội địa phương vẫn tiếp tục công việc mục vụ của mình, tin tưởng vào Chúa quan phòng và sắc lệnh công nhận hai vị tử đạo của Lào “thực sự là một món quà Thiên Chúa đã ban cho Giáo Hội Lào nhỏ bé”.
Trước đó, trong buổi tiếp kiến Đức Hồng Y Angelo Amato, SDB, Bộ trưởng Bộ Phong Thánh, vào chiều ngày 05-05-2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã phê chuẩn việc ban hành sắc lệnh công nhận linh mục Mario Borzaga (1932–1960), người Ý, Dòng Hiến sĩ Đức Mẹ Vô nhiễm, và Paul Thoj Xyooj (1941–1960), giáo lý viên người Lào, là những người đã bị giết vì lòng thù hận đức tin, tức là tử vì đạo.
Cha Mario Borzaga, sinh năm 1932 tại Italia, gia nhập Dòng Hiến sĩ Đức Mẹ Vô nhiễm năm 20 tuổi, 5 năm sau thụ phong linh mục và được gửi đi truyền giáo tại Lào. Cha đã dành năm đầu tiên để học tiếng Lào và đã viết quyển nhật ký “Để trở thành người hạnh phúc”, mô tả những khó khăn của sứ vụ truyền giáo.
Sau khi đi thăm cộng đoàn Kitô hữu ở làng Kiucatiam của người Hmong, cha đã gặp gỡ các gia đình và chăm sóc các bệnh nhân. Năm 1960, một nhóm người Hmong khác ở làng Pha Xoua, xin cha đến thăm ngôi làng của họ.
Ngày 25-04-1960, cha lên đường đi Pha Xoua, cùng với một giáo lý viên trẻ người Lào thuộc dân tộc Hmong, tên là Paul Thoj Xyooj. Chuyến đi dự trù mất ba ngày, nhưng ngay sau ngày thứ nhất, cả hai đã mất tích, không để lại dấu vết. Các chứng từ thu thập được từ đó đã khẳng định cả hai đã bị Pathet Lào sát hại.
Pathet Lào nắm chính quyền từ năm 1975 và Lào trở thành một quốc gia cộng sản. Các nhà truyền giáo nước ngoài bị trục xuất, hoặc trốn khỏi Lào trong năm đó. Hiện nay, con số Kitô hữu không đến 2% dân số của Lào.
(WHĐ – 16.5.2015)
Minh Đức