Chúa Nhật 06.11.2016 tại Đền thờ Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha cử hành Thánh Lễ ngày Năm Thánh dành cho các anh chị em tù nhân. Ngài nói với mọi người hiện diện rằng: bằng cách học từ những lầm lỗi của quá khứ, các bạn có thể mở ra một trang mới cho cuộc sống. Sau đây là toàn văn bài giảng của Đức Thánh Cha:
Anh chị em thân mến!
Sứ điệp mà Lời Chúa hôm nay mang lại cho chúng ta là về niềm hy vọng. Một trong bảy người anh em bị Vua Antiôkhô kết án tử hình, đã nói về “niềm hy vọng sẽ được Thiên Chúa cho sống lại” (2 Macabe 7:14). Những lời này tập trung vào niềm tin của các vị tử đạo, những người mà dù phải chịu khổ nhục và cực hình, vẫn trung kiên nhìn về tương lai. Lòng tin của họ là nhìn nhận rằng, Thiên Chúa là nguồn mạch của niềm hy vọng, phản ánh trong khao khát đạt tới sự sống mới.
Niềm hy vọng của Thiên Chúa
Trong Tin Mừng, chúng ta nghe câu trả lời đơn giản nhưng đầy đủ của Chúa Giêsu. Chúa trả lời cho những kẻ phái Xađốc quỷ quyệt muốn gài bẫy Chúa. Chúa nói: “Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là của kẻ sống, vì với Ngài tất cả đều đang sống” (Lc 20:38). Chúa Giêsu vén mở cho chúng ta khuôn mặt đích thực của Thiên Chúa, Ngài chỉ muốn sự sống cho tất cả con cái Ngài. Do đó, niềm hy vọng vào việc tái sinh trong đời sống mới, là điều phải làm nên chính chúng ta, nếu chúng ta tin vào lời dạy của Chúa Giêsu.
Niềm hy vọng là quà tặng của Thiên Chúa. Niềm hy vọng ở sâu trong con tim mỗi người chúng ta, để soi sáng cho cuộc sống này, một cuộc sống thường có quá nhiều rắc rối và bị che khuất bởi những hoàn cảnh tệ hại và đau thương. Chúng ta cần nuôi dưỡng cội rễ của niềm hy vọng để chúng ta có thể sinh hoa kết trái, trước tiên là chắc chắn rằng Thiên Chúa gần gũi và đồng cảm với chúng ta, mặc cho bất kể điều xấu xa nào chúng ta đã làm. Không có ngõ ngách nào trong trái tim chúng ta mà tình thương mến của Thiên Chúa lại không thể chạm tới. Bất cứ khi nào ai đó làm gì sai lỗi, thì lòng thương xót của Chúa Cha càng hiển hiện hơn nữa và thúc đẩy lòng thống hối, tha thứ và chữa lành.
Lòng thương xót của Thiên Chúa
Hôm nay chúng ta cử hành ngày Năm Thánh cho các bạn và cùng với các bạn, là những anh chị em của chúng ta đang bị giam tù. Lòng thương xót, diễn tả tình thương của Thiên Chúa, là điều mà chúng ta cần suy nghĩ cách sâu xa hơn. Chắc chắn, việc phạm pháp bao hàm sự trả giá, và việc mất đi tự do của một người là một khoảng thời gian tệ hại, bởi vì nó tác động rất mạnh lên chúng ta. Nhưng với tất cả, niềm hy vọng không được chùn bước. Trả giá cho điều sai lỗi mà chúng ta đã gây ra là một chuyện, nhưng việc “hít thở” niềm hy vọng là chuyện hoàn toàn khác, đây là điều mà không một ai và không điều gì có thể lấy mất. Con tim chúng ta luôn khao khát điều thiện. Chúng ta mắc nợ lòng thương xót.
Trong thư gửi giáo đoàn Roma, thánh Phaolô Tông đồ nói Thiên Chúa là “Thiên Chúa của hy vọng” (15:13). Dường như thánh nhân cũng nói cho chúng ta rằng chính Thiên Chúa cũng hy vọng. Điều này có vẻ là nghịch lý, nhưng quả đúng như thế: Thiên Chúa đang hy vọng! Lòng thương xót của Ngài không ngơi nghỉ. Ngài giống như người Cha trong dụ ngôn, luôn hy vọng đứa con hư hỏng trở về (Lc 15:11-32). Thế nên, nếu Thiên Chúa còn hy vọng, thì không ai trong chúng ta nên mất hy vọng. Vì hy vọng là sức mạnh kéo chúng ta về phía trước. Đó là sức mạnh đẩy chúng ta về tương lai và làm thay đổi cuộc sống. Đó là động lực để nhìn tới ngày mai, để tình yêu mà chúng ta đã biết, có thể chỉ cho chúng ta con đường mới, mặc cho những sa ngã của chúng ta. Tắt một lời, niềm hy vọng là bằng chứng nằm sâu trong trái tim chúng ta, là sức mạnh của lòng Chúa thương xót. Lòng thương xót này mời gọi chúng ta luôn hướng về phía trước và vượt qua những quyến luyến tội lỗi, trong niềm tin và phó thác nơi Thiên Chúa.
Kẻ đạo đức giả thì chỉ trỏ người khác để che đậy bản thân
Các bạn thân mến, hôm nay là ngày Năm Thánh của các bạn! Hôm nay, trong ánh mắt Thiên Chúa, niềm hy vọng của các bạn có thể bừng cháy. Năm Thánh luôn đồng thời mang tới lời công bố về tự do (Lv 25:39-46). Điều ấy không phụ thuộc vào việc tôi có chấp nhận hay không, nhưng trách nhiệm của Giáo hội thì không thể không loan báo, đó là thắp lên trong các bạn niềm khao khát tự do đích thực. Đôi khi những kẻ đạo đức giả chỉ cho người ta thấy rằng các bạn chỉ là những người có hành vi sai trái, và như thế nhà tù là câu trả lời duy nhất. Họ không nghĩ tới khả thể con người có thể thay đổi cuộc sống; họ tin rất ít vào sự phục hồi phẩm giá. Thế nhưng, nhìn theo cách này, chúng ta quên mất rằng, tất cả chúng ta đều là những kẻ tội lỗi và thường thì chúng ta không ý thức về điều này, chúng ta cũng là tù nhân đấy thôi. Đó là những lúc chúng ta bị nhốt trong những thành kiến hoặc làm nô lệ cho các thần tượng giả dối về sự thịnh vượng. Đó là những lúc chúng ta bị giam hãm trong những bức tường của chủ nghĩa cá nhân và sự ích kỷ kiểu tự đủ, bị tước đoạt sự thật vốn là điều làm cho chúng ta tự do. Chỉ tay để chống lại những người đã phạm sai lỗi, không thể trở thành cái cớ để che đậy sự mâu thuẫn của chính chúng ta.
Sự đảm bảo chắc chắn của ơn tha thứ
Chúng ta biết rằng, trong ánh mắt Thiên Chúa, không ai có thể tự coi mình là công chính (Rm 2:1-11). Nhưng không ai có thể sống mà lại không cần sự tha thứ! Người trộm lành là người bị đóng đinh bên cạnh Chúa Giêsu, anh ta sám hối và được Chúa đón nhận vào Thiên Đàng (Lc 23:43). Bởi thế, không gì có thể giam giữ các bạn chỉ ở lại trong quá khứ! Quả thật, ngay cả nếu chúng ta muốn, chúng ta cũng không thể nào viết lại quá khứ. Nhưng lịch sử luôn bắt đầu từ ngày hôm nay, và nhìn tới tương lai, vẫn chưa được viết, với ân sủng của Thiên Chúa và nỗ lực của chính bạn. Bằng cách học từ quá khứ, bạn có thể mở ra chương mới cho cuộc sống. Đừng bao giờ để chúng ta rơi vào cám dỗ rằng chúng ta không thể được thứ tha. Bất cứ điều gì, dù nhỏ hay to, mà cõi lòng chúng ta buộc tội chúng ta, thì “Thiên Chúa lớn hơn cõi lòng của chính chúng ta” (1 Ga 3:20). Chúng ta cần đặt chính mình vào lòng thương xót của Ngài.
Đức tin, ngay cả nhỏ như hạt cải, vẫn có thể chuyển núi dời non (Mt 17:20). Đã bao nhiêu lần sức mạnh của đức tin thúc đẩy chúng ta nói ra những lời tha thứ mà sức con người không làm nổi. Con người đau khổ bởi bạo lực và lạm dụng, hoặc nơi chính mình, hoặc nơi người thân yêu, hoặc về tài sản… đó là những vết thương mà chỉ có quyền năng của Thiên Chúa mới có thể chữa lành. Khi bạo lực gặp được sự tha thứ, thậm chí con tim của người đã làm điều sai trái, vẫn có thể được chinh phục bởi tình yêu để vượt thắng mọi hình thức của cái ác. Bằng cách này, giữa những nạn nhận và giữa những người gây hại cho họ, Thiên Chúa luôn làm nảy sinh chứng từ đích thực và những thừa tác viên của lòng thương xót.
Ngày hôm nay, chúng ta tôn kính Đức trinh nữ Maria nơi bức tượng Đức Mẹ bồng Chúa Giêsu cầm khúc xích bị bẻ gãy trong tay, đó là chuỗi xích của nô lệ và ngục tù. Xin Mẹ đoái nhìn từng người trong các bạn với tình hiền mẫu của Mẹ. Xin Mẹ chuyển cầu cho bạn, để trái tim bạn có thể trải nghiệm sức mạnh của niềm hy vọng cho cuộc sống mới, một cuộc sống xứng với tự do tràn đầy và trong việc phục vụ người thân cận.
Chuyển ngữ: Tứ Quyết SJ