CHÚA NHẬT 12 THƯỜNG NIÊN NĂM B
Mưa là hiện tượng tự nhiên trong trời đất. Quê hương đã vào mùa mưa. Mưa cần cho cuộc đời, cho sự sống, cho nhiều công trình của thiên nhiên, của con người…
Nhưng mưa cũng mang theo nhiều rủi ro, bất lợi. Bình thường, mưa hiền hòa, mưa dễ chịu. Nhưng cũng có biết bao lần mưa giận dữ. Biết bao lần, mưa làm cho con người sợ hãi, khổ đau…
Bất giác nghĩ tới những cơn bão sát hại đồng bào, tàn phá quê hương, gây đau đớn cho mọi con người và cho đất nước, tôi lại thấy khiếp sợ mùa mưa. Bởi mùa mưa, theo nghĩa nào đó, cũng là mùa bão…
Không ai thích bão. Ai cũng sợ bão. Bão càn quét. Bão dữ tợn. Bão là giấc mộng kinh hoàng. Ai cũng ngậm ngùi xót đau khi chứng kiến những đổ nát mà bão đi qua.
Không ai không muốn xua đuổi bão. Nhưng sự cuồng nộ của nó vẫn là điều khó tránh. Hình như mùa mưa năm nào cũng có bão. Vẫn như một sức mạnh lồng lộn của quỹ dữ: Bão vẫn không ngừng mang theo và để lại những giết chóc, những tàn phá, những đau đớn, những mất mát, những kinh hoàng, những tổn thương tinh thần và thể xác…
Bão ngoài đời đã khổ, bão trong lòng cũng khổ không kém. Nếu bão tố trong đời không thể tránh, thì bão tố trong lòng cũng là một sự thật, hình như không ai làm người mà không chạm trán nó. Sóng gió ập đến trong lòng qua nhiều lối. Nó được tạo nên từ những sóng gió trong đời gia đình, sóng gió trong những mối quan hệ, sóng gió trong lãnh vực tiền bạc, sóng gió trong lãnh vực tình cảm, sóng gió do ganh ghét, do hận thù…
Ngày xưa các môn đệ của Chúa gặp phải bão tố trên biển, thì ngay lập tức, lòng họ cũng dậy lên cơn bão của sự sợ hãi. Với lời than thở đáng thương: “Thầy ơi, chúng ta chết đến nơi rồi”, cho thấy sự rối bời, lòng hoang mang, nỗi lo âu trong tâm hồn các môn đệ thật lớn.
Bão trong đời và bão trong lòng, dù không ai muốn, nó vẫn cứ như người bạn tình nguyện tìm đến với ta. Dù sợ hãi, ta vẫn không thể lẫn tránh…
1. Đối với bản thân.
Dù vậy, bão trong lòng không hoàn toàn vô ích. Nếu chỉ sống một cuộc đời bình yên, phẳng lặng, chúng ta chỉ sống bình thường, chỉ phản ứng bình thường. Bởi nếu chỉ có mùa xuân, mọi sự chẳng có gì đáng nói. Nhờ cái rét của đông, cái nóng của hạ, cái ẩm ướt của thu, người ta mới thấy giá trị ngọt ngào của mùa xuân.
Theo nghĩa ấy, bất hạnh đôn thêm giá trị của hạnh phúc. Bão tố trong lòng, sẽ cho ta niềm yêu mến thật lớn lao, thật chan chứa đối với những ngày bình an.
Nếu được bước ra từ bão tố để đến sự an bình, ta càng trưởng thành hơn. Đành rằng, không cần phải đợi khi có sóng gió bão táp, ta mới có thể nhận diện mình. Bởi bất kỳ một chuyện bất thường nào xảy ra trong đời sống, và cách ta phản ứng trước những bất thường ấy, cũng đã giúp ta nhận biết mình. Nhưng khi lâm vào sóng gió, sóng càng to, gió càng lớn, ta càng dễ khám phá con người thật của mình hơn. Hãy nhớ, gian lao nào cũng cho ta bài học, cho ta sự trải nghiệm, cho ta ý chí, cho ta sức sống, cho ta lòng khao khát vươn tới…
Do từng bước ra từ bão tố, ta không dám coi thường giây phút hiện tại. Ta không dám sử dụng những khoảnh khắc bình an một cách thiếu trách hiệm. Ta không dám liều thân cho những tư duy chưa chính chắn.
2. Đối với cuộc sống.
Sóng gió trong đời sẽ giúp ta thấm thía giá trị của kiếp người. Nhờ đó, ta càng sâu sắc trong từng nếp nghĩ, nếp thể hiện với cuộc sống. Ta cũng sẽ mến yêu cuộc sống, mến yêu những gì ta đang có, cũng như ta đang là, trong tương quan với cuộc sống ấy…
Hơn thế, Những ngày giông bão sẽ cho ta niềm cảm thông khi đứng trước nỗi đau của đồng loại. Kinh nghiệm từng trải trong sóng gió sẽ giúp ta quý yêu cuộc sống; quý yêu con người; quý yêu niềm nhân nghĩa mỗi khi được trao đi hay nhận lại; quý yêu thật nhiều những nếm cảm tình thân nghĩa thiết; hay sự chân thật, sự mặn mà của những con người luôn biết sống thật và chỉ luôn trao cho nhau sự chân thật ấy…
Bão tố nơi lòng mình có thể dạy ta bài học nhân ái. Vì phải vươn lên từ khổ đau, ta sẽ dễ chạnh lòng trước đau thương, mất mát của người bên cạnh. Lòng bác ái yêu thương sẽ đưa ta đến gần anh chị em hơn, cho ta nhiều nét đẹp của hy sinh, của cho đi, quý trọng sự san sẻ, quý trọng tình người…
Bão tố nơi lòng mình sẽ dạy ta nghĩ đến anh chị em, nghĩ đến con người, nghĩ đến tự do cho những ai bị khinh miệt, bị chà đạp quyền sống, quyền làm người.
Đã nhiều năm đi qua, hình ảnh mục sư Martin Luther King, một người Mỹ da đen, vẫn sống trong lòng người, trong lòng những ai yêu công lý, yêu sự sống tự do. Ông đã đấu tranh không mệt mỏi, đấu tranh không khoan nhượng, bất chấp mọi hiểm nguy, mọi thù hận, mọi đe dọa mà những kẻ thủ ác trả cho mình, để dành quyền công dân, dành quyền bình đẳng cho người da màu trên đất nước hiệp chủng quốc của ông..
Bài diễn văn nổi tiếng mà ông đọc vào ngày 28.3.1963, vẫn là áng văn bất hủ, như một thứ vũ khí của cái tâm yêu thích bất bạo động, đánh phá sào huyệt của những ngăn cách, những thù hận, những khinh miệt, những loại trừ, những bất bao dung, những bất bình đẳng, những não trạng chủ trương phân biệt…
Chúng ta đọc lại một phần ngắn của áng văn này, như một minh chứng cho thấy, trong cơn bão tố, con người dễ sống cho nhau, sống vì nhau:
“…Sẽ là tai họa cho cả dân tộc nếu lờ đi tính cấp bách của thời cuộc hiện nay và đánh giá thấp lòng quyết tâm của người dân da đen. Không khí ngột ngạt oi bức chứa đầy sự bất bình trong mùa hè này chưa thể qua đi tới khi có được làn gió thu của tự do và công bằng tiếp sinh lực. Những ai có hy vọng rằng người da đen cần phải xả bớt sự căng thẳng và hài lòng với những gì đã có sẽ bị vỡ mộng nếu như đất nước này trở lại với công việc như thường ngày. Nước Mỹ sẽ chưa thể bình yên, chừng nào người da đen chưa giành được quyền công dân của mình…
…Tôi mơ một ngày kia các thung lũng rồi sẽ được lấp đầy, những quả đồi, ngọn núi sẽ được san bằng, mặt đất gồ ghề sẽ trở nên phẳng phiu, những góc quanh co sẽ được uốn thẳng tắp, và sự huy hoàng của Thiên Chúa sẽ được bộc lộ và mọi người cùng thấy.
Đó là hy vọng của chúng ta. Đó là niềm tin tôi sẽ mang theo về miền Nam.
Với niềm tin ấy, chúng ta sẽ có thể đập nát núi tuyệt vọng thành những viên đá hi vọng. Với niềm tin ấy, chúng ta sẽ biến những tiếng kêu bất hòa trong lòng dân tộc thành bản giao hưởng êm ái của tình đoàn kết anh em. Với niềm tin ấy, chúng ta sẽ cùng sát cánh bên nhau, cùng nguyện cầu, cùng chiến đấu, cùng vào nhà lao, cùng đứng lên vì tự do, vì chúng ta biết rõ một ngày kia chúng ta sẽ tự do…”.
Như Martin Luther King, trong cuồng phong bão tố, có biết bao người đã nghĩ về người khác. Họ có thể cho đi đến cùng, cho đi cả những điều căn bản, lẽ ra họ có thể giữ cho chính mình để tiếp tục sống, tiếp tục hiện diện…
3. Không thể không cầu nguyện.
– “Thầy ơi, chúng ta chết đến nơi rồi, Thầy chẳng lo gì sao?”. Dù lời của các môn đệ Chúa, lúc thuyền bị bão tố, vừa như để gọi, nhưng cũng vừa như để trách Chúa (sao Chúa “vô tư”, “vô tình” thế! Sao Chúa “ngủ ngon” thế!), ta vẫn nhận thấy đó là một lời kêu cứu, một lời van xinh, một ý cầu nguyện.
– Cầu nguyện trong cơn sóng gió để vững đức tin. Chúa đòi các môn đệ của Chúa phải tin. Chúa trách họ: “Sao nhát thế? Làm sao mà anh em vẫn chưa có lòng tin?”. Những lúc khó khăn nhất, những lúc bị vùi giập nhất, đức tin được gọi về củng cố lòng can đảm, tăng sức mạnh để đối đầu, tăng sức chịu đựng để vượt qua là điều cần thiết hết sức cho chúng ta, những người muốn mãi trung thành theo Chúa.
– Cầu nguyện nâng đỡ lòng mến và giúp ta gắn bó với Chúa hơn. Thường khi đối mặt với đau khổ, nếu là người có thói quen cầu nguyện, người có lòng yêu mến Chúa, ta sẽ cầu nguện tha thiết hơn, sốt sắng hơn.
Chính trong tiếng khóc của người đau khổ biết cậy dựa vào Chúa, ta sẽ can đảm đối đầu với đau khổ. Thánh vịnh là lời cầu nguyện cần thiết. Nó giúp ta mặc lấy chính nguồn mạc khải của Chúa mà kêu cầu Chúa. Chính thánh Giacôbê cũng khuyên hãy dùng Thánh vịnh mà cầu nguyện: “Ai trong anh em đau khổ? Người ấy hãy cầu nguyện. Ai vui vẻ? Người ấy hãy hát Thánh vịnh” (Gac 5, 13).
Chẳng hạn những lời thống thiết của Thánh vịnh: “Lạy Chúa, xin đừng trách mắng con khi thịnh nộ, đừng sửa trị con lúc nổi lôi đình. Lạy Chúa, xin đoái thương, này con đang kiệt sức, chữa lành cho, vì gân cốt rã rời. Toàn thân con rã rời quá đỗi, mà lạy Chúa, Chúa còn trì hoãn đến bao giờ? Lạy Chúa, xin trở lại mà giải thoát con, cứu độ con, bởi vì Ngài nhân hậu. Chốn tử vong, ai nào nhớ Chúa, nơi âm phủ, ai ngợi khen Ngài? Rên siết đã nhiều, nên con mệt mỏi, trên giường ngủ, những thổn thức năm canh, từng giọt vắn dài, lệ tuôn đẫm gối, mắt hoen mờ vì quá khổ đau, thêm suy nhược bởi quân thù vây hãm” (6, 2-8). Hoặc: “Xin Ngài để ý nghe tiếng con kêu, vì con thật cùng khốn. Xin cứu con khỏi những người bách hại, bởi chúng mạnh hơn con” (142, 7).
Còn nhiều những lời Thánh vịnh tương tự như thế, để giúp ta cầu nguyện cùng Chúa, soi cho ta thánh ý Chúa, mang lại trong ta niềm hứng khởi để can đảm chấp nhận sóng gió, đổ vào lòng ta sự ngọt ngào vì nếm cảm tình yêu của Chúa, rót vào tâm tư ta lòng ham muốn kết hợp với Chúa và liên kết với anh chị em đau khổ mà lập nên công trạng, nhằm đền tội ta và đền tội thay cho muôn người.
– Nhưng nếu ta là người không có lòng mến Chúa, không có thói quen cầu nguyện, không tin tưởng đủ, khi rơi vào sóng gió cuộc đời, dễ làm ta chán nãn, muốn buông xuôi, bỏ cuộc. Thậm chí, những lúc quá đau khổ, người kém tin có thể bị nhận chìm trong đó mà mất hết định hướng, mất hết ý chí, mất cả niềm cậy trông vào Chúa, vốn đã yếu ớt nơi tâm hồn.
Những lúc như thế, ta hãy nhớ, dù phải bi thương thế nào, chúng ta hãy tự thúc đẩy mình, hãy phấn đấu, đừng thua buồn, hãy dùng ý chí mà đánh gục mọi tư tưởng tiêu cực. Hãy bền gan cầu nguyện để lấy lại thăng bằng, lấy lại nghịc lực sống. Càng đau khổ, càng cầu nguyện. Chúa là chiếc phao cứu sinh cuối cùng, khi ta không còn biết dựa vào đâu. Bám vào Chúa, bám vào chiếc phao kỳ diệu này, là việc làm cần thiết để đủ sức đứng trên mọi “đầu sóng, ngọn gió”.
Bão tố, dù trong đời hay trong lòng, không ai muốn. Tuy nhiên, bão tố trong lòng, nếu biết sử dụng, nó có thể cho ta lợi ích khả dĩ…
Ta không mong bão tố. Nhưng khi nó xảy đến, ta đón nhận nó để nhận ra chính mình, để yêu hơn những phút giây bình, để sống nhiều hơn cho những giá trị tích cực, để trường thành mỗi ngày một hơn trong đời sống đức tin và cầu nguyện.
Tác giả: Lm. JB Nguyễn Minh Hùng