Chuyện kể rằng :
Một hôm, một đệ tử đem đến cho vị thiền sư già , người đã sáng lập viện và dạy dỗ cho nhiều thế hệ thiền sinh một tin buồn như sau: “ Thưa sư phụ, đại sư huynh Vô Định , người môn sinh xuất sắc sẽ kế tục Ngài đã lặng lẽ bỏ đi vào đêm qua”.
Nghe xong, vị thiền sư già bình thản trở lại với công việc đang làm. Ông chẳng để lộ mảy may xúc động hay buồn phiền .
Người đệ tử lòng chưa hết bang hoàng , liền hỏi :
“ Thưa sư phụ, sư huynh Vô Định là người đệ tử đầu tiên của Ngài. Sư huynh lại đức độ hơn người , có thể gánh vác trọng trách mai này. Nay sư huynh bất thần bỏ đi, sư phụ không thấy mất mát sao ?”
Vị thiền sư già ôn tồn giải thích :
“ Sư huynh của con chỉ dời chỗ ở chứ không bị tiệu diệt, sao gọi là mất mát ? ” .
Người đệ tử vẫn thắc mắc :
“ Nhưng thưa sư phụ, sư huynh ra đi mà không có lý do chính đáng, nếu mọi người biết được , đệ tử e rằng thiên hạ sẽ thị phi đàm tiếu nhiều điều gây tổn hại đến thanh danh của sư phụ , sư phụ nghĩ sao ?”.
“ Thanh danh thì cũng là Hư danh. Người ta sanh ra thanh danh rồi thì người ta cũng có thể đổi nó thành xú danh . Sao con lại quan tâm ?”
Người đệ tử vẫn chưa hết lo âu:
“ Vậy thì sư phụ không lo cho sư huynh sao ? Liệu sư huynh có an lạc khi rời bỏ nơi này chăng ?”
Vị thiền sư ung dung trả lời :
“ Sư huynh của con phải thấy rằng tâm không còn an lạc khi ở đây thì mới ra đi. Ta chẳng hề lo lắng. Nơi nào an lạc ắt đấy là nhà con ạ”.
Người đệ tử vẫn chưa hết ấm ức :
“ Thưa sư phụ, xin cho con hỏi một câu cuối: sư phụ không thấy một chút khó chịu nào hết khi sư huynh của con làm một quyết định quan trọng như thế mà không hề bàn bạc với sư phụ sao?
Vị thiền sư già cười một cách hiền hòa:
“ Con ơi, trên đời này chẳng có gì quan trọng hơn sự an lạc của mỗi chúng sanh. Con nên nhớ rằng, con phải tự đi tìm an lạc cho chính mình. Ta hiểu và thông cảm với sư huynh của con. Con nên nhớ rằng, trong cuộc đời của mỗi con người, có những quyết định mà ta không thể nào bàn bạc với ai khác ngoại trừ với chính cái TÂM của mình .
Bạn thân mến ,
Những lời khuyên nhủ minh triết và sâu sắc của vị thiền sư đối với người đồ đệ như một nhắc nhở cho chúng ta rằng, chúng ta không nên vội lên án hay kết tội một ai khi thấy đời sống của họ không tuân theo những lề luật thông thường của đạo hay của đời. Dù là một tạo vật nhưng Thiên Chúa vẫn ban cho con người một đặc ân rất cao quý đó là quyền tự do và Ngài thực sự rất tôn trọng quyền tự do đó. Không một quyền lực nào có thể phủ nhận được sự tự do đó kể cả quyền lực của Satan. Con Rắn muốn bà Eva phạm tội ăn trái cấm, nhưng nó chỉ dùng thủ đoạn xảo quyệt bằng cách đánh vào tính kiêu ngạo để cám dỗ và Eva, chứ nó cũng không tự tay hái trái cấm và ép bà phải ăn . Rồi khi Eva ăn xong và mời Adam , Eva cũng ko dùng áp lực buộc Adam cùng phạm tội như bà. Adam tự nguyện đón nhận trái cấm và ăn. Nghĩa là đi đến quyết định phạm tội là do quyền tự do tuyệt đối của con người. Và Chúa tôn trọng quyết định đó. Vì thế, chúng ta cũng không nên lên án đời sống tội lỗi của một ai cả, vì chỉ có Chúa mới có quyền xét đoán đó. Vì “ lòng mỗi người chính Chúa dựng nên, việc họ làm, Chúa thông suốt cả”. Chúng ta chỉ xét đoán theo bề ngoài mà thôi, chắc chắn sẽ vấp nhiều sự ngộ nhận .
Vì thế, trong cuộc đời của mỗi con người, có những quyết định mà ta không thể nào bàn bạc với ai khác ngoại trừ với chính cái TÂM của mình. Lời dạy của vị thiền sư già quả là sâu sắc khi nhắc nhở con người nên bàn với chính cái TÂM của mình trước những quyết định của cuộc đời. Vì cái TÂM ở đây chính là thiên lương Chúa đặt để trong lòng của mỗi người, và trên hết tất cả là tiếng Chúa, vì Lời Ngài chính là Sự Thật, là Chân Lý. Con người trở nên đúng đắn khi và chỉ khi biết quy chiếu mọi hành động, suy nghĩ của mình về Chân Gía Trị này.
Khi sư huynh Vô Định ra đi chắc chắn ông ta muốn tìm một nơi an lạc hơn chỗ ngôi chùa ông đang sống. Adam, Eva khi ăn trái cấm cũng chỉ vì nghĩ rằng mình sẽ hạnh phúc hơn khi “ trở thành vị Thần biết điều Thiện, điều Ác”, và “ được tinh khôn hơn”. Mưu cầu hạnh phúc là một nhu cầu rất chính đáng của con người. Vấn đề là, họ có lấy ánh sáng của Lời Chân Lý để soi rọi cho mục đích tìm kiếm của mình hay không ? Vì rằng họ sẽ gặp hạnh phúc hay bất hạnh tùy thuộc vào sự chọn lựa đó.
Lạy Chúa, Chúa ban cho chúng con quyền tự do mưu cầu hạnh phúc nhưng đồng thời chúng con cũng phải có trách nhiệm về quyết định của mình. Xin Chúa luôn cho chúng con biết lấy Lời Ngài làm kim chỉ nam cho mọi hướng đi trong đời sống của chúng con, cho dù sự chọn lựa đó có thể đem lại cho chúng con những gian nan thiệt thòi trong cuộc sống thế gian , nhưng lời sách Giảng Viên đã nêu rõ “ Trong mọi gian lao tôi phải chịu, lòng tôi tìm được niềm vui, và đó chính là phần tôi được hưởng”. Amen .
Tác giả: Bình Minh